|
D-ro
Ronald J. Glossop: La
historio de Infanoj Cxirkaux la Mondo (Prelego en la 36-a
ILEI-konferenco, Örestrand, Svedio, 5 auxgusto 2003) En Majo 1987 Charlotte kaj
kelkaj amikinoj en Kalifornio fondis la organizajxon "Infanoj Cxirkaux la
Mondo" por pligrandigi la grupon de tiuj kiuj antauxenigas la lingvon E-on.
Ili decidis ke cxi tiu organizajxo havos tri pli specifan celojn: (1) enkonduki
E-on al infanoj en Usono kaj aliaj landoj, (2) igxi ponto inter infanoj kiuj
lernas E-on en diversaj landoj, kaj (3) krei kaj distribui senpage aux
malmultekoste materialojn al instruistoj de E-o kaj samtempe instigi la
intersxangxon de bildkartoj kaj similaj materialoj inter lernantoj en diversaj
landoj. Dum la jaroj Charlotte ricevis helpon de James Faughnan, David Jordan,
Janice kaj John Atkinson, Kent Jones, Kim Keeble, kaj aliuloj kiuj donacis
monon. En 1987 Charlotte ankaux eldonis
sian unuan lernolibron por infanoj, "Let's Talk Around the World [Ni Parolu
Cxirkaux la Mondo]." Gxi havas ok lecionojn kun dialogoj en E-o kaj
tradukoj en la anglan por ne-esperantistaj instruistoj en elementaj lernejoj.
Tiun saman jaron sxi ankaux komencis novan projekton, "La Revuo de Infanoj
Cxirkaux la Mondo," kiu havas ne nur dialogojn (en E-o kaj la angla) sed
ankaux bildojn, notojn, kaj enigmojn desegnitajn de infanoj mem en diversaj
urboj kaj landoj tra la mondo. sxi distribuis tiun revuon al instruistoj de E-o
en multaj lokoj, kaj sxi eldonis materialojn, cxefe desegnajxojn, kiujn ili
sendis al sxi. La lasta numero de la revuo aperis en 1991 cxar sxi ne havis
suficxe da tempo por eldoni kaj distribui gxin, kaj sxi opiniis ke aliaj taskoj
estas pli gravaj. La plej aktivaj jaroj por
Charlotte estis 1987-1996. Dum tiu periodo sxi laboris kun instruistoj en
elementaj lernejoj en San-Diego. Kutime tiuj klasoj studis E-on dum unu horo
semajne. Charlotte produktis tri vidbendojn en kiuj la lernantoj mem instruis
E-on al aliaj infanoj, la lastan en 1991. sxi komponis ankaux tre belajn kaj
utilajn instru-kantojn, kaj poste sxi eldonis libreton kaj sonbendon de ili kun
la titolo "Kantu Esperante kun Janico kaj Johano: 12 Konversaciaj Kantoj
por Komencantoj." Stipendio de la Eduka Fondajxo "Carson" en
Kalgari, Kanado tre helpis ne nur produkti la sonbendojn sed ankaux sendi ilin
al pli ol 375 klasoj tra la mondo. Charlotte eldonis ankaux du
"bildlibretojn" kiuj entenis kelkajn grandajn desegnajxojn de infanoj:
(1) "Bonvenon, Amiko, Cxu Vi Parolas Esperanton?" kaj (2)
"Bonvenon kaj Saluton! Parolu Esperanton Kun Ni." En 1991 sxi eldonis
ankaux "Ni Esploru la Mondon!", novan specon de libreto por infanoj en
kiu lernantoj kaj instruistoj en diversaj landoj desegnis bildojn kaj verkis
pagxojn kun demandoj kaj respondoj pri siaj propraj landoj. Charlotte dauxre verkis ankaux
siajn proprajn lernolibretojn. La unua versio de "La Bela Planedo"
aperis en 1992 kaj la dua reviziita versio poste en la sama jaro. Cxi tiu bonega
libro kun desegnajxoj de infanoj ne nur instruas la lernantojn pri geografio kaj
naturo sed ankaux instigas bonan sintenon al la mondo kaj la prizorgado de gxi.
En 1993 sxi eldonis pli tipan lernolibron "Dek Demandoj: Lernolibro por
infanoj 7 gxis 14-jaraj." Cxiu leciono estas kombino de demandoj kaj
respondoj, kaj en la tuta libro oni lernas la diversajn demandvortojn de E-o.
Cxi tiu lernolibro estas por angle-parolantaj instruistoj kaj lernantoj. En 1994 Charlotte decidis, ke la
infanoj bezonas ecx pli simplajn legajxojn. Tial sxi verkis libreton "ABC
en Esperanto" en kiu estas unu aux du vortoj por cxiu litero de la
alfabeto. Gxi enhavis kolorigendajn desegnajxojn faritajn de James Faughnan, kiu
multe helpis Charlotte dum sxiaj lastaj jaroj. Tre lerte sxi uzas tiun libreton
por instrui ne nur pri la alfabeto sed samtempe pri diversaj gramatikaj punktoj.
La lasta libreto kiun Charlotte verkis por infanoj estas 'Flugu kun Petro,"
kiu aperis en 1995. La temo estas ke Petro povas flugi tra la tuta mondo en sia
magia vagono, Esperanto. Kiel kutime en gxi estas multaj desegnajxoj faritaj de
James Faughnan. Charlotte produktis ankaux sonbendon por cxi tiu libro. Gxi
estas por angla-parolantaj instruistoj kaj instruantoj de junaj infanoj.
Charlotte kreis tri diversajn
projektojn por infanoj, kiuj lernas E-on. La unua estis "Mondo Rondo,"
kiu komencigxis en 1991. Grupoj, kutime klasoj, kiuj volis intersxangxi
bildkartojn, kontaktis Charlotte, kaj sxi poste sendis al ili liston de la nomoj
kaj adresoj de la gvidantoj de la aliaj grupoj, kiuj indikis intereson en la
projekto. La dua projekto, kiu komencigxis en 1994, estis "La Monda
Stelaro," projekto por individuaj infanoj. Por farigxi "Stelo"
lernanto devas lerni 200 vortojn kaj lerni demandi dek bazajn demandojn. Krome
tiu lernanto promesis korespondi Esperante kaj ankaux instrui E-on al alia
persono dum almenaux 15 minutoj semajne. Cxiu stelo ricevis atestilon de
Charlotte. La tria projekto, kiu komencigxis en 1996, estis "Ago-Tago por
Infanoj." Dum la dua aux tria semajno de la monato februaro por festi la
"Semajnon de Internacia Amikeco" cxiu lernanto devus kanti (kun
aliuloj se eblas) la kanton "Sur la Tero," kiu uzas la francan
melodion "Frato Jako." Charlotte mem auxtoris tiun kanton aparte por
"Infanoj Cxirkaux la Mondo". En la jaro 1999 Charlotte
opiniis, ke sxi ne plu povis estri "Infanoj Cxirkaux la Mondo." sxi
tre volis fari tiun taskon, sed sxia sano ne plu permisis tiom da laboro. Sekve
sxi petis Darlene Evans estri la organizajxon. Darlene, kiu logxas en Indianola,
Iowa en la mezparto de Usono, akceptis la taskon, sed bedauxrinde sxi tre
baldaux devis rezigni pro neanticipitaj gravaj sanproblemoj. En la jaro 2001 mi
akceptis la taskon esti la nova Direktoro de "Infanoj Cxirkaux la
Mondo." Mi ne povos krei libretojn kaj kantojn kaj revuetojn por infanoj
kiel faris Charlotte. Mi opinias, ke mia cxefa tasko estas informi cxiujn pri la
bonaj materialoj kiujn Charlotte kreis kaj dauxrigi la projektojn, kiujn sxi
komencis. Nun oni devas uzi la reton por fari tion, sed oni ankoraux devos uzi
ordinaran posxton por kelkaj instruistoj, kiuj ne havas sxancon uzi komputilon.
Mi ricevis bonan helpon de Bill Mania en Cxikago, kiu kreis retejon por ICxLM.
Per la bona laboro de Katalin Kováts en Nederlando oni povas informigxi pri la
diversaj materialoj kreitaj de Charlotte cxe la KATALOGO de la retejo
<edukado.net>. Kompreneble mi devos produkti novajn ekzemplerojn de la
libroj kaj sonbendoj kiam ni eluzas tiujn, kiujn mi nun havas. Samtempe
Charlotte rajtigis la organizajxon "Infanoj Cxirkaux la Mondo" kaj min
meti cxiujn siajn verkojn en retejojn, por ke ili estu haveblaj senpage al
instruistoj kaj lernantoj cxie en la mondo. Fari tion kaj krome provizi
materialon al la revuo Juna amiko rilate al "Infanoj Cxirkaux la
Mondo" estos miaj cxefaj taskoj dum la venontaj jaroj. Mi finu per mallonga poemo, kiun
mi iam verkis pri Charlotte kaj sxia revo.
Iun tagon, aux eble iun nokton
(Kiu scias precize kiam?)
La lauxtaj, militantaj vocxoj de la gravaj grandaj homoj
De la gravaj grandaj landoj
Pauxzos dum momento de sia konfuzanta bruo.
La Tero silentigxos,
Kaj tra la tuta mondo oni povos ekauxdi
La malgrandajn, mildajn vocxojn de la infanoj cxie
Kiel ili kantas kune per unu lingvo:
"Sur la Tero, bela Tero, Logxas ni, kantas ni,
Kune sur la Tero, Monda familio, Famili', famili'." |