|
ILEI-raporto 1997 (Marija Belosxevicx, Géza Kurucz, Stefan MacGill, Jozefo Németh, Atilio Orellana Rojas, Hans ten Hagen, Bertil Andreasson)............ 1 El la landoj kaj sekcioj (BR, BG, CZ, CL, FI, FR, ES, HU, YU, NL, RO, SE, CH)..... 17 Intervjuo
de Perla Martinelli kun István Szerdahelyi (1982)..............
25 Wolfram Diestel: Estus tempo… ......... 27 Ni kondolencas (mortis Nora Moerbeek kaj Petro Rulofido)............... 31 Recenzo pri Leksikaj ekskursoj (Géza Kurucz).......... 32 Por via notlibro (TTT-pagxaro pri lernejoj, ILEI-seminario en Grésillon, ILEI-Konferenco, ILEI-Gimnazio en Montpellier, Ekzamena kalendaro)............ 33 Postparole...... 36
Ipr 98/2 artikoloj: ////////////////////////////// Cxi tiu jarraporto entenas la agadon de ILEI dum la jaro 1997. Al la kompilado de la raporto kontribuis pluraj estraranoj kaj komisiitoj. Pri la raporto diskutis la Estraro dum sia marta kunsido en Prago kaj gxi estos findiskutita kaj akceptita dum la Komitatkunsido en Montpellier, komence de auxgusto. Estraro kaj komisiitoj Estraro La Estraro kunsidis meze de januaro en Parizo kaj poste nekvorume dum la Konferenco. Dum la jaro ne okazis elekto en la Estraro pro necerteco pri la kvorumo en la auxstralia komitatkunsido. Cxiu estrarano laboris memstare kadre de sia labortereno kaj kaze de la neceso petis la opiniojn de la ceteraj. Komisiitoj Komisiono pri lernejaj konkursoj La komisiono tre modele laboris dum la tuta jaro kaj dauxrigis la renomon de la konkursoj kiuj cxiam vekas pli da intereso, sed bedauxrinde mankas plia instigo al lernantoj fare de iliaj instruistoj. [Vd. apartan raporton!] Statuta komisiono La Statuta komisiono prilaboris la elekto-regularon pridiskutitan dum la estrarkunsido kaj akceptitan dum la komitatkunsido. Fine de la jaro, la komisiono liveris la proponon pri nova ILEI-statuto kaj interna regularo. Terminologio La gvidanto de la komisiono dissendis alvokon kiu magre rezultis. Tamen, plu dauxris intersxangxo de opinioj plejparte kun ILEI-anoj kiuj en la enketilo menciis pretecon kunlabori cxi-kampe. Didaktikaj ludoj La planita katalogo pri la ekzistantaj didaktikaj ludoj ne aperis. Gxis la UK pretigxos trarigardo de la ekzistantaj ludoj kaj la literaturo. Elekto-komisiono La komitato elektis novan konsiston de la tripersona komisiono. La anoj komencis agi per unua kunsido jam dum la Konferenco kaj poste dauxrigis rete. Eksteraj rilatoj Membroj de la komisiono dedicxis la atenton al la kunlaboro kun UNESKO, ekstermovadaj porinstruistaj organizoj, al informado al la ekstera mondo pri la Ligo, kaj diskonigo de la konkurso "Euxropo en la lernejo". Sekcioj kaj membraro Dum la lasta jaro la membro-nombro ne sxangxigxis. ILEI havas 746 individuajn membrojn, kvar membroj mortis. Landaj sekcioj: 24. ILEI havas reprezentantojn en 27 landoj. Pro neaktivado aux malapero de la sekcioj kelkaj sekciestroj igxis reprezentantoj. Bedauxrinde, kelkaj sekciestroj kaj reprezentantoj ne reagas al la cirkuleroj de la Ligo jam suficxe longe. Pro tio ILEI elpasxis por sxangxi la situacion kaj se necese sensxargxigi la nerespondecajn. En tiu cxi jaro ne okazis la konkurso "La plej aktiva landa sekcio". Honoraj membroj Laux la Komitatdecido honoraj membroj igxis s-ino Charlotte Kohrs el Usono kaj s-ino Idyss Einihovici el Aastralio. Enketado Kolektado de informoj pri la membraro por la adresaro multe progresis. Pro anoncoj en diversaj gazetoj pluraj membroj petis la enketilon rekte de ILEI. Tamen kelkaj ne-respondemaj sekciestroj kaj reprezentantoj ne dissendis la enketilon al la membraro (iuj ecx ne resendis la sian). Regiona agado Afriko La kontaktoj de ILEI koncentrigxis al Togolando kaj Malagasio, kies respondeculoj pri instruado regule kontaktas la Ligon. ILEI peris la kolektadon de vortaroj por E-istoj en Malagasio. Ameriko Kelkajn landojn vizitis la estrarano AOR. Li organizis kunsidojn kun lokaj membroj kaj konsilis pri plibonigo de la laboro kaj organizis ekzamenon. Azio La estrarano ZD dauxrigis agadon kontaktante la sekciojn kaj reprezentantojn en la kontinento. Okazis seminarioj kaj pluraj E-kursoj. Auxstralio kaj Oceanio En Aastralio fondigxis sekcio kun deko da membroj kiu dauxrigas la kunordigadon de E-instruado en la lando. Euxropo Kiel dum la antauxaj, ankaux cxi-jare dum EEU en Stuttgart kunsidis ILEI-anoj. Cxefan atenton oni dedicxis al la kontribuo de ILEI al la Kampanjo 2000 kaj servoj al instruistoj. Dum la Kongreso ILEI starigis informbudon. Pri la kunsido estis informitaj kongresanoj pere de eta prezento dum la fermo de la kongreso. Servoj al instruistoj Surbaze de kolektitaj informoj pere de enketiloj, ILEI komencis peradon de kontaktoj inter samfakaj membroj kiuj petis tion. Ni esperu, ke la publikigo de la adresaro kun indekso helpos al plia intersxangxo de la spertoj inter samfakuloj. La eldonajxo "Juna Amiko" fine de la jaro publikigis enketilon pri lernejaj kursoj. Bedauxrinde, reagis malmultaj. Fine de la jaro oni komencis prepari novan enketilon, per kiu oni deziras noti cxiujn kursojn okazantajn en diversaj edukinstitucioj (infangxardenoj, lernejoj, universitatoj). La listo estos ankaux rete atingebla. La Ligo diskonigis petojn de la membraro pri diversaj edukprojektoj kaj helpis en la kolektado de la informoj por la fakprelegoj. Jarraporto pri la laboro de la ILEI-komisiono pri konkursoj (koncizigo de pli plena raporto farita al la Estraro) Ivan Bekavac-Basicx, sekciestro de ILEI en Kroatio akceptis la organizan laboron de la Konkurso pri Modela Esperanta Parolo honore al Ivo Lapenna. Malmultaj instruistoj mobilizas siajn lernantojn por gxi; ni devus pli bone diskonigi gxin kaj reformi gxin se necese. - Pri la poentokolekta Internacia Konkurso honore al István Szerdahelyi: malkreskas la nombro de lernejanoj, aliflanke, gxojinde aktivigxas plenkreskuloj. La konkurso konsistas el 7 turniroj. La redaktantoj- korektantoj apartenas al diversaj nacioj: Tatjana Auderskaja (Ukrainio), Raita Pyhälä (Finnlando), Monique Noël (Francio), Marija Belosxevicx (Kroatio), Ernő Csiszár kaj Géza Kurucz (Hungario). La kontakto inter la konkursantoj kaj la Centro farigxis bona: de 2-3 jaroj pluraj plenagxuloj aktive laboras, iuj ecx kontribuas per livero de donacetoj. Estas plezure sperti, kiel rapide kaj entuziasme progresas kelkaj konkursantoj. En septembro la taskoj ekaperis sur propra hejmpagxo en interreto, sed manko de suficxa faka mastrumado limigis gxian funkciadon. La konkurson apogas la redakcioj de Eventoj kaj Radio Vieno. Ni kore dankas la redaktorojn, s-ro László Szilvási kaj Katinjo Fetes-Tosegi. Du aliaj konkursoj organizataj en Hungario, tiu pri Arta Traduko honore al K. Kalocsay kaj la tradicia Deklamkonkurso en Pápa, gvidata de Jozefo Németh, pauxzos en 1998. Géza Kurucz, komisiito de ILEI pri lernejaj konkursoj Instruista trejnado De la komenco de la jaro ILEI komencis prepari la metodikan seminarion kiu okazos antaux la UK 98 en Grésillon. Kelkaj sekcioj prizorgis nacian trejnadon (Britio, Albanio, Cxinio, Svedio, Pollando, Kroatio, Kubo, Hungario, Nederlando, Argentino). Pluraj ILEI-anoj kontribuis al konferenco okaze de 30-a jarigxo de E- fako cxe ELTE. En la universitato de Poznan (Pollando) d-ino Koutny elpasxis por fondi novan E-fakon. Konferenco kaj Gimnazio La Konferenco okazis apud Geelong, Aastralio tuj post la UK kun 28 partoprenantoj el 15 landoj de 4 kontinentoj. La temo de la Konferenco estis "Multkultureco kaj lingvolernado". Ne okazis la Gimnazio. La konferenca rezolucio estis tradukita al deko da lingvoj. Raporto pri eldonado 1997 Dum 1997 aperis du novaj verkoj cxe ILEI kunlabore kun aliaj institucioj aux unuopuloj: Struktura kaj Socilingvistika Esploro de Esperanto, red. Ilona Koutny kaj Márta Kovács, memore al prof. István Szerdahelyi, Steleto kaj ILEI, Budapesxto, 1997, 161 p. Resumoj de referajxoj de konferenco okazigita sub la sama titolo en 1988. Dudeko da fakaj artikoloj, inkl. de 'Etimologio de gramatikaj elementoj en Esperanto' de la omagxato. 15 NLG. La libro aperis en 300 ekz., el kiuj cent por ILEI, restas cx. 20. Tendaraj tagoj, dua kajero, dua eldono, Stefan MacGill, ILEI/UEA/HJEA, Budapesxto 1997. Ampleksigita de 52 al 72 pagxoj, kun nova materialo kaj ilustrajxoj de Pavel Rak, kun kvar-kolora presado kaj pli firma bindado. Instruista gvidilo aldonota. 15 NLG. Presita en mil ekz., el kiuj po 200 iris al UEA kaj HJEA (la hungara junularo). La vendo-ritmo de la ekzistantaj libroj estis modesta tra la jaro. Rimarkeblas, ke la lancxo de nova libro vigligas la vendadon de diversaj titoloj, ne nur de la nova. La Ligo havas plie modestajn stokojn de libroj intersxangxe ricevitaj. La libro- stokoj kusxas du-loke en Hungario, ni konkretigas planojn starigi stokejeton en nord-okcidenta Euxropo. Fine de 1996 ni havis proks. 2200 librojn kun stok-valoro de 313.000 HUF (tiam 15.000 SEK). Fine de 1997 temas pri 2600 libroj kaj 373.000 HUF (cx. 20.000 SEK!). Tio inkluzivas la tutan liveron de TT2, kiu fakte okazis tra la jarsxangxa periodo. Stefan MacGill, komisiito pri eldonado
Pri la redaktado de IPR Gxis nun mi redaktis 13 numerojn de IPR kaj cxiun fojon ni sukcesis fari la laboron gxis la antauxe anoncita limdato. La redaktofinoj: la 15-a de januaro, 15-a de aprilo, 31-a de auxgusto kaj la 31-a de oktobro. (Kompreneble, pro la semajnfinoj tio povas modifigxi iomete. Laux la peto de la Estraro estonte ni aperigos en IPR la limdatojn, gxis kiuj ni povas akcepti novajn materialojn.) La personoj, kiuj kontaktis min, asertas, ke la revuo estas bona, sed lastatempe publikaj reagoj preskaux ne venis. Amasaj reagoj venis nur post la artikoloj de Golden, Petik, Macioszek. Oni devus serioze pripensi, cxu ne valorus de tempo al tempo veki la dormantojn per aperigo de "dangxeraj" artikoloj. (Kompreneble mi obeas la estraran decidon pri tiu temo.) El inter la sekciestroj kaj reprezentantoj per sendo de materialoj helpas nian laboron: Bardhyl Selimi, Jennifer Bishop, Raita Pyhala, Mauxro La Torre, Ivan Bekavac-Basic, Hans ten Hagen, Bertil Andreasson, Radojica Petrovic, Maria Majerczak. La aliaj preskaux ne kontaktas min. El la Estraro regule kontaktas min: Marija Belosxevicx, Duncan Charters, Bertil Andreasson, Atilio Rojas kaj Stefan MacGill. Krome mi ricevadas materialojn ankaux de Renée Triolle kaj s-ino Barcsay Zsuzsa. Ene de la redakcio plej multe helpis min Katalin Smidéliusz, Franz-Georg Rössler kaj Stefan MacGill. (La tri korektantoj.) Krome mi regule ricevas helpon de eksterulo, Blazio Vaha. Regule venas plendoj el diversaj landoj, ke IPR alvenas tro malfrue. Mia peto al la Estraro, ke gxi ekzamenu la distribuan sistemon de IPR, ja kiel ni aperigu anoncojn, alvokojn, aligxilojn, se ni ne povas antauxvidi la daton, kiam la revuo vere atingas la legantojn. Mi pensas, ke la mankoj de la distribuado estas unu el niaj plej grandaj problemoj. Jozefo Németh, redaktoro
Redaktora raporto pri Juna Amiko (koncizigo de pli plena raporto farita al la Estraro) La revuo havas 25 jarojn, gxi versxajne estas la plej longdauxra, seninterrompe aperanta E-gazeto por infanoj. La aperritmo reprenis sian akuratecon, danke al harmonia kunlaboro de la redakcianoj. Grava atingajxo estas tiu redakcio konsistanta el 21 kunlaborantoj, el 13 landoj (kvar kontinentoj). Ni sercxas redakcianon en Afriko. Ni celas amuzi, eduki kaj aktivigi kursanojn kaj kursgvidantojn egale. Pro la lingva nivelo de la legantoj ni preferas mallongajn artikolojn en facila (ne primitiva!) lingvajxo. La enhava vario de cxiuj numeroj estis lauxdata de pluraj esperantistoj. La publikigota materialo estas kontrolata de kompetenta esperantisto, s-ro André Albault, prezidinto de nia Akademio; senriprocxa lingvajxo gravas por gazeto, kiu intencas doni lingvan modelon. En 1997 ni enkondukis novajn rubrikojn: Por kursgvidantoj, Medioprotektado kaj Komputiko. La distribuantoj, s-ro Stefan MacGill, kaj s-rino Gyöngyi Mézes meritas lauxdojn pro la konsiderinda laboro. De 1998 ni havas novan presejon malpli kostan kaj pli atenteman, la estro estas ja bona esperantisto, iama lernanto de la nuna redaktoro. Pasintjare aperis du novaj periodajxoj: La krokodileto (eldono de JAFE) kaj la Komencanto (gxin redaktas kaj eldonas Viktor Kudrjavcev, Rusio). La unua celas infanojn gxis 12-jarajn, la dua volas servi al cxiuj agxogrupoj. La redaktoro havas kontakton kun ambaux redaktoroj (Komencanto baldaux aperigos artikolon pri Juna Amiko). La ekstera aspekto de Juna Amiko estas grava, necesas do baldaux elpasxi kun plenkolora titolpagxo - tio ne levos konsiderinde la preskostojn kaj placxa ekstera vesto certe levus la prestigxon de Juna Amiko, tiel ke gxi farigxus bona reklamilo por la Internacia Lingvo, montrante gxin ni ne bezonus honti apud imponaj, luksaj eldonajxoj de mondaj lingvoj. La redaktoro gxojas, ke la transpreno de la redaktado ne kauxzis sxokon inter la legantoj, kaj renkontis gxenerale pozitivajn reagojn; li konscias ke la nivelo estas altigebla kaj kun plezuro akceptas kritikojn kaj rimarkojn de la ILEI-membraro. Géza Kurucz, redaktoro
Juna amiko: Administra raporto 1997 Aperis akurate kvar 24-pagxaj numeroj en prizorgo de la nova redaktoro. La eldonkvanto altigxis de 2000 al 2500 kaj poste al 3000, rezulte de nova kolektiva mendo por 800 ekz. de Brazila Esperanto-Ligo. Varbilo presita en 5000 ekz. distribuigxis kun numeroj 97/3 kaj 97/4. La abonciferoj restas praktike tiel, kiel prezentitaj al la Konferenco en Gxilongo; resume [sekvas tabelo]
Lauxlanda statistiko por 1997 kaj 1998 estos disdonata en Montpeliero. La revuo havas ret-adreson: suli267@szeged.sulinet.hu kaj hejmpagxon: http.//w3/datanet. hu/~bjg/esperanto. Novaj perantoj ekfunkciis en Estonio, Jugoslavio, Nov- Zelando, Rumanio, Sud-Afriko kaj Svislando kaj atendeble en Irano. Restas problemaj Bulgario, Pollando kaj Koreio. La revuo finis la jaron en financa ekvilibro kun enspezoj de 36.368:98 SEK kaj gajneto de 3.009:61 SEK - sekve gxi ampleksas trionon de la tuta financa agado de la Ligo. Venis mendoj nek por reklamoj (spite la moderajn tarifojn), nek por aldoni propran informilon al abonantoj ricevantaj la gazeton ne-aere. Raporto 1998: La unua numero aperis pli frue ol antauxe, por ke la dua atingu nord-hemisferajn legantojn antaux la fino de la lerneja jaro. La revuo estas nun presata en esperantista presejo, prepare al transiro al plenkoloraj kovriloj sur kvalita papero. Tiel aperos numero 98/3 sinprezente, kune kun la varbilo por 1999. Tion pravigas la atendo de nuntempaj junuloj, ricevi grafike allogajn kolorplenajn revuojn, kaj krome la eksterproporcia kosto sendi la revuojn (kelkkaze afranko kostas trioble pli ol la revuo mem!). La abonoj gxis 5 apr 98 atingis cx. 60 % de la esperata tuto: timeble la falo en plentarifaj abonoj rimarkita en 1997 dauxros. BEL, pro manko de laborfortoj, sxangxis sian kolektivan abonon por 800 al unuopaj abonoj (el kiuj 396 adresoj jam liveritaj). Tio grandigas nian laboron, tial nova krampita presita banderolo estis enkondukita por rapidigi la ekspedadon. Ni provas sendi iujn gazetojn ankaux al aliaj kontinentoj ne-aere. Peto al ricevantoj!! Bv. informi nin, se via ekzemplero de JA alvenas difektite: indiku kiumaniere gxi estis pakita (ekz. resendu la koverton/ banderolon) Bv. informi nin ankaux pri la alventempo, kaj cxu aere aux ne-aere sendita. Ni scias pri iuj landoj, kie la tempo-diferenco estas kutime sensignifa, sed ni volas pli kompletan bildon. Ambauxkaze, vi rajtas respondi al la redakcia aux la administra adreso, kaj kompreneble, aldoni kontribuajxon ni ne malpermesas! Planoj por 1999: Konsentite, ke numero 99/1 estos speciale dika antologia numero celebre al la 25-jara historio de la revuo. Cxiuj numeroj havos kolorajn kovrilojn. La abonprezoj - stabilaj dum tri jaroj - altigxos inter 20 kaj 50%, tiel ke cxiuj kategorioj kovru siajn realajn prepar- kaj liver-kostojn (kiu en 1998 jam ne plu okazas). La nova tarifaro aperos antaux la UK. Restas sub diskuto kion fari pri la fakto, ke ni pagas cent gramojn da afranko por sendi 32-graman gazeton. Ideoj estas aldoni cxiam pli da pagxoj, eldoni tri 32- pagxajn numerojn anstataux kvar 24-pagxajn, varbi kunsendajxojn, trovi aliajn eksped-vojojn ol posxto... Reagoj bonvenaj. Stefan MacGill, komisiito de ILEI pri eldonado
Eksteraj rilatoj UNESKO La eksteraj rilatoj de ILEI dum 1997 estis preskaux plene dedicxitaj al UNESKO. Okaze de la estrarkunsido en Parizo, la prezidanto de la Ligo akompanata de ILEI-reprezentanto vizitis la sidejon de UNESKO kaj pridiskutis la pozicion de la Ligo en la sxangxoj de la strukturo de UNESKO. Tamen, meze de la jaro alvenis sciigo ke post la reformoj de la kategoriaj membroj, ILEI perdis C- kategorion kaj de tiam la reprezentanto de la Ligo kunlaboras kadre de la UEA- teamo. Sed la fino de la jaro portis al ni gxojigan informon, cxar UNESKO donis al la Ligo la statuson de "operaciaj rilatoj". Nome de ILEI, d-ro Bormann parte partoprenis la 5-an UNESKO-konferencon pri la edukado de plenkreskuloj julie en Hamburgo. ILEI dauxrigis kolektadon de informoj pri naciaj lernolibroj kie oni trovas tekstojn pri E-o, homaranismo, internaciismo, planlingvoj. Porinstruistaj organizoj La estrarano pri eksteraj rilatoj denove alskribis porinstruistajn Euxropajn organizojn sed sen reago. Iniciate de la Ligo oni petis informojn pri la EAIE konferenco en Barcelono, kie malgraux la preteco de la katalunaj kolegoj la Ligo ne povis prezentigxi pro tro alta kotizo. EAIE fine de la jaro sendis informojn pri la Konferenco okazonta en Svedio dum la jaro '98. Euxropo en lernejoj Danke al informoj pri tiu porlernejana konkurso, dum printempo en kelkaj landoj instruistoj atentigis pri la okazajxo. Fine de la jaro estis dissendita informo pri la konkurso '98. Kelkaj sekcioj sukcese reprezentigxis cxe naciaj lingvaj kaj similaj konferencoj kaj foiroj (Finnlando, Francio, Germanio, Kroatio).
Movada agado UEA La rilatoj inter UEA kaj ILEI dauxre plifirmigxis pere de reciproka informado kaj partopreno en komitat- kaj estrar-kunsidoj (per observantoj lastkaze). Kadre de la programo de Kampanjo 2000 oni taksis tre grava la rolon de la Ligo kaj pluraj membroj aktive partoprenas en gxia preparo kaj realigado. ILEI adaptis sian trijaran planon al la strategia plano, kaj gxi tusxas plurajn erojn rilate al la Kampanjo. UEA dauxre ebligas al la Ligo dignan reprezentigxon dum la UK. Fakorganizoj Dauxris la intersxangxo de informoj kun kelkaj organizoj. Dum la jaro nur unu organizo (handikapitoj) uzis la proponon de kunlaboro kaj dum sia kongreso organizis ekzamensesion. Al la peto de ILEI pri la registrigxo de fakorganizoj afable respondis dudeko da organizoj. IEI La estraroj de ambaux organizoj komence de la jaro pridiskutis kaj akceptis kontrakton pri kunlaboro, kion konfirmis la Komitato de ILEI. Akademio de Esperanto La kontaktoj dauxris per la intersxangxo de la informoj, perado de la demandilo pri E-institutoj, kaj laste per iniciato fari trarigardon pri la ekzamenoj tra la mondo. Ankoraux ne estas formita komuna komisiono kun la celo pritaksi lernolibrojn. Ni esperu, ke tio realigxos post la elektoj en la Akademio. Kunlaboro kun diversaj edukaj iniciatoj Okaze de la UK, ILEI proponis al diversaj edukaj iniciatantoj kaj precipe pri diversaj servoj por lernantoj kolekti inform-materialojn kaj prezenti ilin cxe la ILEI budo. Pozitive respondis deko el ili kaj ni esperas plifirmigi la kunlaboron dum la jaro 1998. TEJO ILEI elpasxis kaj proponis al TEJO diskonigi la konkursojn, precipe por la bazlernejanoj. Fondumo Zamenhof ILEI dauxre membras en la Komitato de la Fondumo, kvankam dum la jaro la reprezentanto de la Ligo ne partoprenis la kunsidojn. Tamen oni sendis komentojn pri la sxangxo de la Statuto kaj protokolo. Dauxras la sercxado de tauxga persono, kiu logxus en Pollando kaj povus pli aktive kontribui al la laboro de la Fondumo. Informado Kontaktoj kun E-gazetaro kaj E-elsendoj Regulaj informoj pri la agado aperas en tri internaciaj gazetoj (Esperanto, Eventoj, Heroldo) kaj pluraj naciaj. ILEI flegas bonajn kontaktojn kun la radio-elsendoj (speciale ARI kaj PR). La informoj pri la aktivado estas regule sendataj al cxiuj radio-stacioj rete atingeblaj, al "Interredaktore" kaj al aliaj novajxgrupoj. Reto Dum la jaro oni povis trovi plurajn informojn pri la Ligo en la reto. La reto ebligis pli rapidan intersxangxon de informoj kaj cirkuleroj al la sekciestroj kaj reprezentantoj. Kelkaj sekcioj starigis siajn TTT-pagxojn kun informoj pri instruado nacilingve (Britio, Finnlando). Sian pagxon havas ankaux "Juna Amiko" kaj la konkursa komisiono kiu regule diskonigas novajn taksojn. Dum la jaro 97/98 la eblecon sendi la respondojn rete utiligis kelkaj konkursantoj. Estis preparita ILEI-retlisto de la Estraro, komisiitoj, sekciestroj kaj reprezentantoj. Preparigxas ILEI-retadresaro kaj ILEI TTT-pagxo. Internaciaj Ekzamenoj de ILEI/UEA en 1997 Dum 1997 okazis 9 sesioj en 8 landoj (Albanio, Argentino, Auxstralio, Britio, Cxehxio, Cxinio, Ukrainio kaj Togolando) kun entute 47 kandidatoj el 12 landoj. Urbo, lando, monato kandidatoj lando sukcesis elemente meze elemente meze Tirana, AL, marto 11 2 AL 7 2 Wuhan, CN, junio 2 2 CN 2 2 Kiev, UA, julio 1 2 RU,UA 1 2 Adelaide, AU, julio 3 3 AU,FR,NP,US 1 3 Lara, AU, julio - 1 AU - 1 Barlaston, UK, auxgusto - 1 GB - 1 Lomé, TG, auxgusto 10 - TG 2 - Buenos Aires, AR, okt. 5 - AR 4 - Skovovy, CZ, novembro - 4 CZ - 4 Sume: 32 15 17 15 Mag. Atilio Orellana Rojas, IEK-prezidanto Internacia Ekzamena Komisiono Okaze de la Universala Kongreso en Adelajdo (Auxstralio) estis aprobata la konsisto de nova Internacia Ekzamena Komisiono (IEK): Bertil Andreasson, kasisto (Svedio), d-ro Duncan Charters, por Ameriko (Usono), prof. Zang Danchen (Cxinio), prof. Paul Gubbins, por Euxropo (Britio), Hans ten Hagen, sekretario (Nederlando), Gbeglo Koffi, por Afriko (Togolando), Atilio Orellana Rojas, prezidanto (Argentino). Iom poste devis esti anstatauxigata prof. Zhang Danchen el Cxinio pro rezigno kaj iliajn taskojn transprenis D-ro Paul Gubbins el Britio kiel vicprezidanto de IEK kaj D-ro Venkata Ranganayakulu el Bharato kiel reprezentanto por Azio.
Listo de Internacie Rajtigita Ekzamenantaro" (IRE) ALANÍZ, S-ino Teresita Inéz, Argentino ANDRADE ALVES Filho, S-ro Aristóphio, Brazilo FONTES, S-ino Elvira, Brazilo BOULTON, S-ino Marjorie, Britio BOJAIIEVA, S-ino Eva, Bulgario MALOVEC, S-ro Miroslav, Cxehxa Respubliko MRÁZ, S-ro Jaroslav, Cxehxa Respubliko HAN, S-ro Zuwu, Cxinio HU, S-ro Guozhu, Cxinio LI, S-ro Weilun, Cxinio SHANG, S-ro Jun I, Cxinio ZHANG, S-ro Danchen Cxinio BABIN, S-ro Pierre, Francio LAGRANGE, S-ro George Francio MALEZIEUX-HUNNINCK, S-ino Marie, Francio VINCENT, S-ino Jeannine, Francio FIEDLER, S-ino Sabine, Germanio MAUL, S-ro Stefan, Germanio MacGILL, S-ro Stefan, Hungario BAROSSNÉ-KÓRÓDY, S-ino Zsófia, Hungario NÉMETH, S-ro József, Hungario SMIDÉLIUSZ, S-ino Katalin, Hungario SZILVÁSI, S-ro László, Hungario CORSETTI, S-ro Renato, Italio LORENZI, S-ino Carla de, Italio SO, S-ro Gilsu, Koreio BELOLEVIA, F-ino Marija, Kroatio FIDILALAO, S-ro Henriél, Madagaskaro RAVELOSON, S-ro Eugéne, Madagaskaro BERVELING, S-ro Gerrit, Nederlando HAVEMAN, S-ro Roel, Nederlando MOERBEEK, S-ro Rob, Nederlando KOUTNY, S-ino Ilona, Pollando MELNIKOV, S-ro Aleksandro, Ruslando VILBORG, S-ro Ebbe, Svedio GACOND, S-ro Claude, Svisio GROSJEAN-ROBERT, S-ino Mireille, Svisio AGBEMADON-ATTIOGBE, S-ro Mensah Biova, Togolando SAGBADJELOU, S-ro Kokou, Togolando COOL, S-ro James, Usono GOODALL, S-ro Grant, Usono SHLYAFER, S-ro Aleksandr Z., Usono En la supra listo mankas multaj landoj. IEK, la Internacia Ekzamena Komisiono, strebas al plimultigo de ekzamenantoj. Prefere en cxiu lando, kie regule okazas renkontigxoj, kongresoj, konferencoj, estu kelkaj ekzamenantoj, kiuj povas kaj pretas ekzameni dum organizotaj Internaciaj Ekzamenoj UEA/ILEI. Se vi opinias vin kapabla por ekzameni, skribu al la sekretario de IEK, Middenweg 587, NL- 1704 BH Heerhugowauxrd, Nederlando. Aldonu biografieton pri via Esperanto-vivo kaj foteton. Ni senpacience atendas plurajn aligxojn! Hans ten Hagen, sekretario de IEK Aliaj projektoj Novaj lerniloj ILEI subtenis la aperadon de novaj modernaj lerniloj precipe "Urso-kurso" de la Brita sekcio de ILEI kaj video-projekton "Pasporto al la mondo" el Usono cxe kiu kunlaboras pluraj ILEI-anoj. Al la iniciantoj kaj gvidantoj de la projektoj oni donis eblecon prezentigxi dum la kongresaj ILEI-kunsidoj, Tago de la Lernejo kaj dum la Konferenco. Infanoj en la mondo Bedauxrinde la projekto ne realigxis pro la malsano kaj posta morto de la iniciatinto. Interkultura edukado La unua ideo estis kolekti dekon da lernejoj surbaze de "Tendaraj Tagoj" en la kunlabor-rondeto kun la celo de internacia edukado aux pli simple intersxangxo de informoj pri la landoj, vivmaniero, ks. Ankaux kelkaj aliaj grupoj kiuj ne uzas TT montris interesigxon. La kunlaboro ekis komence de la jaro '98 en deko da landoj. Dum la venonta UK okazos ekspozicio pri la kunlaboro, i.a. la didaktika materialo produktita de la lernantoj mem. Cxi tiu kunlaboro estos la bazo por la planata eksperimento kiu ekos dum la lernojaro 98/99. Kompilis: Marija Belosxevicx, sekretario de ILEI
Financa raporto de ILEI por la jaro 1997 [sekvas tabeloj] Informoj pri la supraj fondajxoj
Fondajxo Szerdahelyi Fondita de la Estraro en 1989 honore al profesoro doktoro István Szerdahelyi. Celo: Doni eblecon realigi diversajn projektojn kaj celojn kiel - eldonado, sur ekonomia kaj profesia bazo, de diversspecaj pedagogiaj verkoj, i.a. internaciaj lernolibroj, korespondaj kaj perfektigaj kursoj, legolibroj, didaktikaj kaj metodologiaj verkoj - produktado de son- kaj video-bendoj, de didaktika materialo - edukado/trejnado de instruantoj kaj la perfektigo de profesiaj instruistoj - fari sciencan esploradon - partopreni en fakaj kolokvoj, kongresoj kaj konferencoj - krei Centran Oficejon kun konstanta adreso Koleghelpa kaso Celo: - Pere de mon-donacoj de individuaj membroj kaj sekcioj ebligi membrecon de gekolegoj el nepagipovaj landoj. Fonduso Erika Linz Fondita en 1979 pere de mon-donaco de la Auxstra sinjorino Erika Linz. Laux la statutoj, kreitaj de la donacinto, 20 % de la rentumo cxiujare estu donata al la kapitalo, 80 % iru al stipendioj. Se neniu petas stipendion, la tuta rentumo iru al la kapitalo. Celo: - Ebligi por gejunuloj de gxeneralaj lernejoj partopreni en internaciaj E- arangxoj: kiel ekz. en tendumoj, infankongresoj, gimnazioj ktp. La instruisto estu membro de ILEI kaj ankaux li/sxi petu la stipendion cxe la kasisto de ILEI, kiu havas la taskon disdoni la stipendiojn. Kongresa kaso Dazzini Fondita en 1997 dum la ILEI-Konferenco en Lara, Auxstralio, laux propono de itala ILEI-membro honore al doktoro Mario Dazzini kaj lia fratino doktorino Catina Dazzini. Celo: - ebligi la partoprenon en ILEI-konferencoj de gekolegoj el nepagopovaj landoj. Donacoj por la kvar kasoj estas cxiam bonvenaj! Bertil Andreasson, kasisto de ILEI ILEI-Estrarkunsido en Prago La Estraro de ILEI nekvorume kunsidis en Prago (6-8 marto). La kunsidon cxeestis Bertil Andreasson, Marija Belosxevicx, Stefan MacGill (invitita prezidi), Atilio Orellana Rojas kaj kiel observanto de UEA, Renée Triolle. Pro tio, tie cxi vi trovas nur koncizan prezenton de la kunsida diskuto. Oni pridiskutis la supre legeblan jarraporton de ILEI. La estraranoj diskutis ankaux pri la financa raporto. Finan raporton la kasisto sendos al la sekciestroj kaj gxi estos sendata ankaux al la komitatanoj por fina diskuto kaj akcepto dum la Komitatkunsido. Estis decidite lancxi kampanjon por nova fondajxo por ilaro kaj elektronigado de la Ligo, kun proponata nomo Fondajxo RetkonEKt. La Estraro diskutis proponon pri nova statuto kaj interna regularo. La amendojn gxi plusendos al la komisiono. Estas petataj la sekciestroj pridiskuti la proponitajn dokumentojn kaj kiel eble plej baldaux direkti al la komisiono siajn amendojn. Oni informigxis pri la stato de la ekzamensesioj dum la jaro '97 kaj la planoj por 1998 kaj ankaux pri la sxangxoj ene de la komisiono. Iojigas la informo, ke baldaux aperos la reviziita gvidlibro por la elementa kaj meza niveloj. La eldonanto: UEA. Kadre de la eldonplanoj, oni bonvenigis la proponon de D. Charters pri la verkado/kompilado de trivoluma eldonajxo kiu servos kiel metodika helpilo al la instruantoj. Kvaro da proponoj pri "Juna amiko" estis akceptataj. Novan "vestajxon" ricevos tiu porlernejana gazeto. Gxin baldaux akompanos nova kotizlisto. Pri IPR: La estraranoj esprimis la deziron (kiu samtempe estas alvoko) aperigi pli da fakaj pedagogiaj artikoloj en la gazeto. [Tiun alvokon ni pludonas al cxiuj legantoj, kunlaborantoj, samtempe petante ankaux la estraranojn, ke ili helpu nin akiri aux verki tiujn fakajn artikolojn. - NdlR] Dum la cxi-jara UK en la ILEI-budo estos videbla simbolo de ILEI. Gxi baldaux aperos sur ILEI-eldonajxoj. [Ankaux sur la nova kovrilpagxo de IPR - NdlR] La rezulto de nereago aux malbona funkciado de kelkaj sekciestroj aux reprezentantoj videblas sur la kovrilpagxo 3. La forvisxo de kelkaj landoj el la listo, ne signifas ke en tiuj landoj ILEI ne havas plu kontaktojn. ILEI dauxrigas kontaktojn kun aktivaj E-instruantoj en tiuj landoj kun la espero baldaux ne nur nomi la reprezentantojn, sed ankaux fondi modele funkciantajn sekciojn. Bona flanko de la listo estas, ke aldonigxis novaj retadresoj, kio certe plibonigos kaj rapidigos la fluon de informoj. La Estraro pretas al la Komitato proponi unu nomon por honora membro. Se intertempe aperos pliaj proponoj (limdato estis la 31-a de marto) la komitatanoj ricevos ilin. Laux la peto de kelkaj membroj, estu kompilata kompleta listo de ILEI-honoraj membroj disponebla ankaux rete. La Estraro estis informata pri la preparoj por la cxi-jara Konferenco. Pro troaj kostoj, oni rezignis pri la anticipa organizado de tuttaga ekskurso. Ekskurso tamen okazos en la regiono per loka transporto. La aligxintoj al la Konferenco ricevos pli da informoj. La Estraro diskutis pri la konferenclokoj por la venontaj jaroj. Laux la promesoj, jam dum la cxi-jara Konferenco oni havos ne nur informon pri la loko, sed same la aligxilon por la venontjara konferenco okazonta de la 07-13.08.99. Surbaze de detalaj informoj ricevitaj pri du eblecoj, la kunvenintoj decidigxis favore al Karlovy Vary en la plej okcidenta parto de Cxehxio. Al la seminario por instruistoj kiu okazos paske en Italio aligxis deko da personoj. La seminarion kaj samtempan kurson por komencantoj gvidos S. MacGill. ILEI proponos sesion de la internaciaj ekzamenoj je la elementa kaj meza niveloj. Dum la cxi-jara UK ILEI starigos kutiman budon cxe kiu la kongresanoj povos ricevi informojn pri la agado de ILEI, informigxi pri diversaj servoj por instruantoj kaj konatigxi kun ILEI-eldonajxoj. La UK estos la ebleco prezenti novan koloran flugfolion de la Ligo. La kunsido de ILEI-anoj okazos dimancxon posttagmeze kaj "Tago de la lernejo" merkredon. Pri tiuj, kaj aliaj edukaj arangxoj dum la UK bv. konsulti la KL. En la movada agado de ILEI sur la unua loko ekstarigxas la kontaktoj kun UEA. ILEI interesigxas pri la dauxrigo de kunlaboro ankaux kun la Akademio de Esperanto kaj esperas baldaux realigi la proponon: fondi la komunan komisionon pritaksi E-lernolibrojn kaj aliajn helpilojn. ILEI volonte starigos pli proksimajn rilatojn kun aliaj fakorganizoj, precipe kun tiuj kiuj okupigxas pri edukado. La estraranoj taksis grava la kunlaboron kun TEJO intersxangxante la informojn pri diversaj arangxoj, konkursoj, ks. por junuloj. Sur la kampo de la ekstermovada agado, sur la unua loko dauxre restas UNESKO kaj denova alpasxo al porinstruistaj regionaj organizoj, precipe kolekto de informoj pri diversaj internaciaj porinstruistaj arangxoj pri kiuj interesigxus ILEI-anoj. Al la Strategia plano de ILEI (vd. IPR 3/97), kiu samtempe estas agadplano de ILEI kadre de la Kampanjo 2000, estis aldonataj la kunordigantoj kaj plenumperiodoj. Estos diskonigitaj detaligoj de unuopaj punktoj post ilia prilaboro faritaj de la kunordigantoj. Laste kaj tre grave por la funkciado de la Ligo kaj gxia "ekstera" prezento, oni esperas je baldauxa apero de ILEI-TTT-pagxo. Marija Belosxevicx INVITO Se vi planas partopreni la cxi-jaran UK kaj vi jam nun antauxvidas iom da libera tempo dum la kongresa semajno, ne hezitu kontakti la sekretarion de ILEI, kiu volonte akceptos vian memproponon por decorado cxe la ILEI-budo. Ju pli da volontuloj, des pli bona prezento de la Ligo! Ne forgesu, ke ankaux la estraranoj kaj komisiitoj de ILEI pagis la kongreskotizon, kiel vi, por partopreni la UK. Por decorado cxe la budo ili ne ricevas krompagon. Estas dezirinde decori minimume unu horon dum la semajno. Marija Belosxevicx
///////////////////////// Brazilo Aperis la unuaj du numeroj de Milde, la oficiala organo de la Brazila ILEI-Sekcio. Gxi estas kolore presita, A/5-formata, 8-pagxa bulteno. Pere de gxi la redakcio celas diskonigi la proponojn kaj aktivecojn de ILEI, informi pri la brazila kaj tutmonda E-movado, kreskigi la gxeneralan kulturon de la brazilaj instruistoj kaj agrable distri siajn legantojn. La titolo devenas el la devizo de la redaktoro, Elvira Fontes: Milde kaj lante Interligos gxi La esperantojn De Brazilo Ek al laboro! [Nia redakcio deziras multe da forto kaj sukceso al la kolegoj! - J. N.]
Bulgario Esperanto en teleteksto Decembre de 1997 la teleteksto de Sofia televido "Sedem dni" publikigis porkomencantan E-kurson el 12 lecionoj, preparitan de Mariana Evlogieva. La kurso okupis preskaux 150 teletekstajn pagxojn kaj vekis konsiderindan intereson. Venis petoj, ke la kurso aperu denove, en pli konvena tempo - ja dum la antauxjulfestaj tagoj oni ne estas tro lernemaj. La teleteksto, kiu atingas pli ol 500 000 spektantojn, ankaux estonte pretas disponigi pagxojn por Esperanto. Cxiaj ideoj kaj proponoj pri pliricxigo de la E- pagxaro estas bonvenaj! Adreso por korespondado: M. Evlogieva, Druzba-2, PK-18, BG-1582 Sofio, Bulgario. Rete: interpres@bis.bg Cxehxio Junulkurso en Prago Cxehxa Esperanto-Junularo organizas jam la 7-an Internacian Esperanto-Kursojn por Gejunuloj, inter la 15-25 de julio 1998 en Prago, Cxehxio. Estos kursoj por-komencanta, paroliga, perfektiga kaj didaktika, ili finigxas per internaciaj ekzamenoj de UEA/ILEI. Antauxtagmeze okazos kursoj, posttagmeze kaj vespere distraj programeroj. Eblos ankaux tuttage ekskursi. Interesigxantoj kontaktu sian landan junularan organizon. Pliaj detaloj kaj aligxoj: Renata Beranova, Svatoplukova 43, CZ-78401 Cxervenka, Cxehxio. Rete: Cxilio 250 gelernantoj inter 15 kaj 18 jaroj komencos lerni E-on en la Lernejo Claret, en la sudo de Cxilio, urbo Temuco. La instruisto estos la hispano Javier García. Pri pliaj novajxoj kaj sendado de lern-materialo, bv. kontaktu min. Oni dankegos vin, se vi sendos salutleterojn. Hector Campos, P.O.Box 231, Curico, Cxilio. Rete: strigo@ctcreuna.cl
Finnlando El la agadraporto de Esperanto-Ligo de Finnlandaj Instruistoj La sekcio havis 34 membrojn, du mortis dum la jaro 1997. Nur tri membroj laboras kiel instruistoj en lernejoj. El ili du instruas E-on al gejunuloj. La kursoj estas nedevigaj. Unu havas 2 studentojn (agxo cx. 17), en alia kurso 10 gelernantoj studas per la libro Tendaraj tagoj (36-hora kurso) kaj en la tria grupo studas ok knabinoj per diversaj tekstoj (12-hora kurso). Almenaux 7 ELFI-anoj gvidas vesperajn, someran aux semajnfinajn kursojn por plenagxuloj kaj pensiuloj. La lokaj E-kluboj organizas la instruadon, kaj estas pli malpli hazarde, cxu la instruisto estas ELFI-ano aux ne. Instituto por malcxeesta edukado dauxre proponas perleteran E-kurson, kiun gvidas la sekciestro. Partoprenis gxin 4 studentoj en 1997. En la reto troveblas aliro al finnlingva E-kurso kaj prezentado de la lingvo kaj movado, de ELFI kaj de landaj E-Asocio kaj kluboj (danke al laborema ELFI-ano). [...] Informis: Raita Pyhälä Somera Aventuro 29.06-03.07.1998 La plej tradicia E-arangxo en Finnlando somere farigxos 30-jaragxa. La jubilea kursosemajno SOMERA AVENTURO estos ekzotika kombinajxo de la norda naturo kaj E-studado. [...] Cxi-jare la komencantojn instruos Márta Kovács el Hungario kaj la progresintojn gvidos Joel Brozovsky - usonano logxanta en Japanio La programo enhavas ekskursojn kaj komunajn vesperojn kun programo. La eksterlandaj instruistoj kaj la diverslandaj kursanoj garantias, ke la cxefa lingvo estos E-o. Bonvenon sperti Someran Aventuron en Esperantio en Finnlando! Petu detalajn informojn de: S-ino Seija Kettunen, Keihäsmiehenkatu 3, FI-40630 Jyväskylä, Finnlando, tel. +358 14 254 609 Informis: Matti Lahtinen, Jyväskylä, Finnlando <matlah@sci.fi> NdlR: Antaux Somera Aventuro, inter la 26-a kaj 28-a de junio okazos Eduka Semajnfino en Jyväskylä. Instruos Márta Kovács el Hungario. Informojn donas: Sylvia Hämäläinen, Teivauxlantie 85, FI-33400 Tampere. Tel: +3-346 3493.
Francio Internacia Esperanta Stagxo en PLOUEZEC (marbordo Bretonio). Kursoj por komencantoj kaj praktikantoj (po 4 horoj tage). Diversaj bretonaj kaj maraj aktivajxoj per Esperanto. Datoj: de la merkredo 12a de auxgusto gxis la 19a de auxgusto 1998. Instruistino: D-rino Katalin Smidéliusz, konata Cseh-metoda instruistino, profesorino en la universitato de Szombathely (Hungario). Informoj cxe Roger Eon, Esperanto 22, 5, Kervilin Izelan FR-22470 Plouezec, Francio. Tel. kaj fakso: 33 02 96 22 77 17. Rete: rogeon@club-internet.fr
Hispanio (Katalunio) Nova eduksistemo faciligas la instruadon de Esperanto Jam de antaux kelkaj jaroj pograde aplikigxas cxe ni nova eduka legxaro. Krom la paca "invado" de mezlernejoj fare de etaj 12-jaruloj (antauxe infanoj restis en elementa lernejo gxis 14-jaragxaj), unu el la plej signifaj sxangxoj de la nova sistemo estas la fakto, ke mezlernejanoj povas mem decidi pri la konsisto de signifa parto, proksimume kvarono, de siaj studhoroj per la elekto de t.n. "Variaj kreditoj". Cxi tiuj ne estas "normalaj" devigaj studobjektoj kiel matematiko, gimnastiko, fremda lingvo (kutime la angla), k.s., kiujn cxiuj geknaboj devas lerni dum pluraj sinsekvaj lernojaroj, sed nur tri-monataj, tre diversaj kursoj teoriaj aux praktikaj, kiujn lernejanoj elektas inter tiuj ofertitaj de sia lernejo. Post elekto, partopreno en la kurso estas deviga, kaj la lernantoj ekzamenigxas kaj ricevas noton. La celo de tiuj mallongaj kursoj (entute 34-35 horoj) estas oferti al geknaboj la eblon iomete "gustumi" kiom eble plej multajn temojn por ke poste, jam 16- jaragxaj kaj fininte sian devigan lernej-periodon, ili povu plej bone decidi kion fari plu. Kvindek procentoj de la kursoj devige apartenas al tiuj proponitaj de edukaj instancoj, sed pri la aliaj decidas cxiu lernejo mem. Kaj jen la okazo por entreprenemaj instruistoj e-istaj proponi al siaj kolegoj la oferton de E-kurseto en sia lernejo. Nenio malebligas gxian starigon se la koncerna instruisto havas suficxan lernejan tempon (3 horojn semajne dum tri monatoj) por dedicxi al gxi. Sed gxis nun, laux mia scio, neniu faris tion. Cxu eble ne estas tiom da mezlernejaj e-istaj instruistoj, kiom ni kutime kredas? Cxu ili timas primokadon de siaj kolegoj? Pri la kialo ni povas nur konjekti. Eble ili ne fidas je sia propra kapablo gvidi "seriozan" E-kurson en lernejo, des pli se ilia fako ne estas lingvoj. Sed la okazo ja restas tie... bedauxrinde preterlasata. Pedro M. Martín Burutxaga Ctra. Estació 2 A-5-2, ES-17300 Blanes (Katalunio)
Fine de januaro 1998 okazis porinstruanta trejnseminario en Barcelono KEA decidis okazigi A-gradan Cseh-seminarion por helpi al la instruemuloj kaj jam praktikantaj kursgvidantoj spertigxi pri metodikaj kaj instruaj teknikoj. Llibert Puig la iniciinto de la seminario opiniis mallongan, intensivan trejnadon la plej tauxga (kaj solvebla) por tiu celo. En la impona, urbocentra Unesko-klubo de Barcelono, kie plenrajte gastas la loka grupo, kolektigxis dekduo da entuziasmaj samideanoj kaj dum du longegaj semajnfinoj konatigxis kun la elementoj de la fama Cseh-metodo; provis alproprigi la teknikerojn de la rektmetoda instruado, alfrontis gramatikajn provojn, ktp. kaj la lastan tagon instruante prezentis atestojn pri la novakiritaj kapabloj. La arangxo estis sukcesa ne nur pro la bonegaj provlecionoj, sed ankaux pro la bona etoso kaj lernemo de la partoprenintoj. Al la seminari-gvidanto donas cxiam grandan energion bona, kunlaborema grupo, kiel okazis ankaux cxi-foje en la kataluna cxefurbo. Krom la seminario estis organizitaj ankaux aliaj renkontigxoj kaj mi gastinstruis dum du semajnoj en E-kursoj de la cxefurbo kaj Sabadelo. La pozitivaj spertoj permesas al mi kredi, ke por solvi la problemojn, supre menciitajn de Pedro M. Martín (partopreninto en la seminario) iom helpis nia aktiva kunlaboro. Katalin Smidéliusz, gvidinto de la seminario
Hungario 13-aj Pedagogiaj Tagoj + 6-a SOJLO La arangxoj okazis inter la 28-a de februaro kaj 1-a de marto 1998 en Budapesxto kaj ilin vizitis cx. 70 personoj. Jen la listo de la programeroj: - Kurucz Géza: Bazaj postuloj al moderna lernolibro - Gados László: Konoj pri EU en la E-studmaterialo - Stefan MacGill: Efektivigo de lernolibro: nova eldono de Tendaraj Tagoj 2. - Diskuto pri novaj lernolibroj por hungaraj lernejanoj - Smidéliusz Katalin: Tipaj lingvaj eraroj de hungaroj en E-o - Kurucz Géza: Esperantaj ekvivalentoj de la hungara "az" - Kunveno de la hungara ILEI-Sekcio - Barcsay Zsuzsa: Kvalifikado de instruistoj, la E-instruado en Hungario - Kurucz Géza: Konkursoj, Juna Amiko - Rego"czi Erzsébet: Ludo kun la publiko; Lászay Anna: Prezentado de kantoj - Lannert - Kóródy: Dramludoj en la instruado de E-o - Kereszthegyi Tivadar: Gimnastiki la menson, kiel fortigi la memorkapablon - Juhász Magdolna: Lerco per cifero-vortoj - Sárközi János: Lingvaj, gramatikaj artikoloj, diskutoj en Debrecena Bulteno - Wacha Balázs: Demandoj por Verda Kastoro (luda minimum-ekzameno) - Stefan MacGill: Kvizo pri fervojoj La SOJLO-n gvidis Barossné Kóródy Zsófia kun helpo de pluraj konferencanoj. József Németh Jugoslavio Intensaj kursoj en Jugoslavio En februaro 1998 komencigxis du intensaj kursoj por komencantoj en Beograd kaj Cxacxak, kaj dauxriga kurso en Zajecxar. En Beograda domo por lernantoj kurson gvidas Teresa Kapista laux Cseh-metodo, kombine kun vidbendaj lecionoj de "Mazi en Gondolando" kaj kun ja cus aperinta lernolibro de Borisxa Milicxevicx. Partoprenas ok gelernantoj 15-18 jaraj kaj unu el la domaj geinstruistoj - instruistino pri la angla lingvo. La kurso dauxros ses semajnojn, kvarfoje semajne po du horoj. En Cxacxak Radojica Petrovicx komencis kurson por dekdu gelernantoj laux rekta kaj situaci-komunika metodoj, kun la lernolibro de Borisxa Milicxevicx por ekspresaj kursoj. La kurso okazas en Domo de Kulturo, tri fojojn semajne po du instruhoroj. Esperanto-Societo Zajecxar organizis dauxrigan B-kurson por siaj vojagxontoj al la SAT-kongreso en Odeso, julio 1998, kaj aliaj A-diplomitoj, entute dek. La kurso bazigxas sur la lernolibro de Yivko Ivanovicx "Intensa Kurso de Esperanto". La realigon subtenas E-Instituto Beograd per alternaj semajnofinaj vizitoj de Borisxa Milicxevicx kaj Radojica Petrovicx. Yivko Ivanovicx ankaux cxi-jare gvidas kurson en Gimnazio en Jagodina laux la propra lernolibro. La grupo planas vojagxi al UK en Montpeliero.
Respubliko Serba: Nova sesio de Somera E-Lernejo en Teslicx La dua sesio de Somera Esperanto-Lernejo Teslicx, kiun organizas Esperanto- Ligo de Serba Respubliko kunlabore kun Esperanto-Instituto Beograd, estas anoncita por 1998.07.10-19. Krom la komenca A kaj progresiga B kursoj, estas planataj apartaj seminarioj por instruistoj kaj tradukantoj, ankaux konsult-preparoj por la supera C kaj UEA/ILEI ekzamenoj. Ne mankos amuza programo: muzikaj kaj poeziaj vesperoj, kvizo, sportaj ludoj kaj uzado de kovrita baseno en la sama hotelo, kie la sesio okazos. Estas antauxviditaj diversprezaj logxeblecoj, pli variaj ol pasintjare. Radojica Petrovicx, Bul. oslobodjenja 36, YU-32000 Cxacxak. Tel +381 32 31338, <radp@emi.yu> Nederlando Personaj sxangxoj cxe IEI Gerard kaj Mila van der Horst-Kolinska ekde februaro cxesis labori cxe IEI (Internacia Esperanto-Instituto). Tio signifas, ke iliaj privataj retadresoj "espero@saluton.iaf.nl" kaj "106557.345@compuserve.com" ne plu estas uzeblaj por sendi mesagxojn al IEI. Ili restas uzeblaj por kontakti ilin persone! Adreso por estontaj kontaktoj: Mila kaj Gerard van der Horst-Kolinska Hengelolauxn 1158, NL-2544 GT Den Hauxg, Nederlando. Telefono +31-70- 3666547 NdlR: Ekde februaro por IEI en Hago laboras estrarano de ILEI, Atilio Orellana Rojas el Argentino.
Rumanio En novembro 1997 ne-esperanta eldonejo (Editura Dokia, str. Padin 28/19, RO- 3400 Cluj-Napoca, Rumanio) aperigis mian libreton Alti pasi in esperanto (Aliaj pasxoj en Esperanto), kiel dauxrigon de Primii pasi in esperanto (La unuaj pasxoj en Esperanto), aperinta en 1993 cxe Eldonejo Bero en Berkeley, Usono (pri gxi aperis recenzeto en IPR). Gxi enhavas, interalie, Rumanan-Esperantan vortareton (la unua havis Esperantan-Rumanan vortareton). Samtempe, la sama eldonejo aperigis ankaux kolekton de Esperanto-dokumentoj (Documente esperanto), kiun mi tradukis kaj redaktis kune kun alia rumani-devena esperantisto en Kalifornio. Ambaux verketoj haveblas cxe la eldonejo kaj baldaux haveblos ankaux cxe UEA. Ionel Onet, P.O. Box 13492, Berkeley CA 94712 Usono, tel: +510-849 2001, <ionel@esperanto-usa.org> Svedio Informoj pri la E-kursoj en Karlskoga Popola Altlernejo Ekde 1988 ni jam instruis studantojn el 138 nacioj en niaj E-kursoj. Dum auxtuno 1997 partoprenis ses nacianoj - el Svedio, Danio, Norvegio, Zimbabvo, Japanio kaj Cxinio. Cxiusemajne oni studas E-on 20 lecionojn en-klase kaj 4 lecionojn en la lingvolaboratorio. La instruado estas tute en E-o. [...] En decembro la Sveda Televido 2 vizitis nian fakon kaj faris programon pri la studado kaj la kursanoj. Poste oni montris la programon en "Cxirkaux la lando" kaj homoj el la plej norda parto de Svedio gxis Kopenhago en Danio sude skribis al ni. La intereso por E-o kaj niaj kursoj grandigxas pli kaj pli, certe multe danke al la 5 programoj pri E-o en la Sveda Edukradio, senditaj plurfoje en diversaj televidaj kanaloj. [...] Studantoj el Norvegio, Danio, Finnlando kaj Islando rajtas ricevi monapogon por la E-studoj cxe ni, kio kovras grandan parton de la kostoj. Bonvolu kontaktigxi kun: Nordens Folkliga Akademi Boxl20 24, SE-402 41 Göteborg, Svedio. Telefono: 031- 69 56 00, fakso: 031- 69 09 50. E-istoj en Svedio acxetis kursejon en Lesjöfors, 85 km norde de Karlskoga. Gxi samtempe estas migrula hejmo por la Sveda Turista Asocio. Jam en majo 1997 la Sveda E-Federacio sagxe lokis sian kongreson en Lesjöfors, kio bone helpis internacie konatigi la kursejon kaj en junio ni tie okazigis la unuan someran kurson kunlabore kun Karlskoga Popola Altlernejo, kiu inter la jaroj 1987-1996 arangxis la somerajn kursojn. En propra kursejo oni povas konsiderinde redukti la kostojn kaj gejunuloj povas ecx tendumi aux amaslogxi. 44 studantoj partoprenis en la internacia trinivela kurso. [...] En septembro la Sveda E-Instituto lokis sian tradician seminarion en Lesjöfors. Venis 87 personoj el 12 landoj [...] Kaj por 1998 atendas krom novaj kongresoj, someraj kursoj, renkontigxoj ankaux KEF - Kultura E-Festivalo 10-16 auxgusto. [...] En Svedio 1a unua gimnazio kun E-instruado farigxis Huskvarna kaj en Helsingborg jam studas dudeko da gelernantoj, kiuj venontjare rajtos havi E-on kiel oficialan studfakon. Multe da gejunuloj aligxas al la kursoj en Karlskoga, danke al la Edukradiaj programoj. [...] La venontaj kursoj: Trinivela somera kurso en Lesjöfors, ankaux kurso por infanoj: 8-20/6.1998 16-semajna kurso en Karlskoga Popola Altlernejo: 31/8 -18/12.1998 Laux informoj de Lars Forsman Karlskoga Popola Altlernejo, SE-691 24 Karlskoga. Tel. +586-646 14, 646 00 E-domo, Lesjöfors, SE-680 96 Lesjöfors. Tel. +590-309 09 Svislando Programoj de KCE en La Chaux-de-Fonds 14-19.07: Enkonduko al jogo (Fernando Vurpillot) 21-26.07: Interkultura komunikado (Sabira Stahlberg) 28-30.07: Survoje al UK: turisma kaj lingvo(re)lerna programo 09-10.08: 1-a Forumo por la Esperanta Civito 12-18.08: PIK - Plurnivela Internacia Kursaro (Instruas: Claude Gacond, Giorgio Silfer, Sabira Stahlberg, Ágnes Verrasztó) Adreso: Postiers 27 - CP 311 - CH-2301 La Chaux-de-Fonds (Svislando) - Tel/fakso: (41) 32-9267407
Intervjuo de Perla Martinelli kun István Szerdahelyi (1982) /////////////////////////////////////////////////////////// En la jaro 1993a, en la 11a n-o de Songazeto* aperis intervjuo de Perla Martinelli kun István Szerdahelyi (pr. istva:n serdahe-ji , kun (j)i en aparta silabo). Mi, Blazio Vaha, gxin auxskultante, notis la kompletan tekston. La ripetojn kaj manketojn, kiuj karakterizas spontanean parolon, mi reproduktis ankaux skribe, por eviti hazardan sencomodifadon. Krome, mi notos kelkloke proksimuman prononcon de nomo. Jen la demandoj de Perla Martinelli kaj la respondoj de István Szerdahelyi. Perla Martinelli (post fragmento el muziko de Beethoven): La violonkoncxerto de Beethoven estis la komponajxo preferata de István Szerdahelyi, kiu forpasis en Budapesxto, la 21an de auxgusto 1987a. Memori pri István Szerdahelyi signifas, unuavice, mencii epizodon, kiu plej famigis lin: la konflikto kun la Akademio de Esperanto, pri la kategorieco de la radikoj. István Szerdahelyi: Kiam mi komencis instrui Esperanton en la universitato, memkompreneble mi devis uzi tiujn fontojn, pri kiuj mi disponis en tiu tempo, do la ekzistantajn jam, farigxantajn jam klasikaj, fontojn de la priskribo de Esperanto. Kaj mi devis rimarki ke miaj studentoj, kvankam estis lingvistoj, almenaux preparigxantaj lingvistoj, ege malfacile komprenis la tre komplikan klarigon, prezenton de la Esperanta morfemiko, precipe de la vortfarado kaj derivado: kaj tiam mi devis cerbumi kaj pripensi, cxu oni nepre devas uzi tiun priskribon, cxu ne eblas simpligi la prezenton de la Esperantaj morfemoj kaj gxenerale per tio plisimpligi la priskribon de Esperanto. Mi neniam asertis kaj mi ecx nun ne asertas ke estas la fina solvo kaj la plej bona solvo, mi nur diras, kion mi ofte diris, ke oni devas klopodi pensi, ni rajtas dubi, ni rajtas demandosigni, kaj ni devas cxiam sercxi pli bonajn vojojn ol kiujn ni havis gxis hodiaux. Do tio estas mia deira punkto, kaj jam de dek jaroj (mi) uzas tiun priskribon, kaj gxis nun tute kontentige funkcias. Perla Martinelli: Kiam mi intervjuis lin, en 1982a, la E-fako en la Budapesxta universitato atingis la l6an jaron. Kiel Szerdahelyi jugxis tiun longan aktivecon?
István Szerdahelyi: Mi estis unu el tiuj, kiuj faris ion, por ke Esperanto estu universitata fako. Mi nepre devas rememori cxi tie pri du elstaraj homoj, al kiuj mi multe sxuldas, nome al mia karmemora, jam mortinta Koós Antal (pr. ko:.sx), kiu estis siatempe la cxefsekretario de la Hungara Esperanto-Asocio, kaj al akademiano Bárczi (pr. ba:rci), kiu finfine donis sian fortan fakan apogon al la ministerio, kiu akceptis min, Bárczi estante tiutempe la plej alta auxtoritatulo en tiuj fakoj. Nun - cxu estas diferencoj? Tutcerte, dek-ses jaroj forpasis ne sen evoluo. Ja mi povas diri, ke hodiaux la E-instruado en la universitato aspektas tute alie ol gxi estis antaux dekses jaroj. La tendenco estas, ke ni cxiam pli kaj pli enkadrigxas en la kadrojn de la gxenerala kaj aplikata lingvistiko. Do tio signifas, ke ne suficxas okupigxi nur pri Esperanto, nur pri la praktiko de Esperanto, ni devas doni al tiu iom surfaca instruado pli profundajn, teoriajn bazojn, kaj gxuste tial ni devas okupigxi pli largxe pri diversaj interlingvistikaj problemoj. Sed cxion cxi en proporcio kun tiu konmaterialo, kiun ni devas doni pri la diversaj aspektoj de Esperantologio, estu gxi literaturo, metodiko, historio, lingvistiko kaj tiel plu. Do, responde al via demando, mi povas diri ke ni tre multe evoluis dum dekses jaroj, sed la sola manko, se mi dirus, sed mi ecx ne diros, nia sola deziro estas, ke ni ne restu longtempe solaj en universitato, ke aperu ankaux en alia universitato, ie, samtipa fakigita instruado, cxar gxis kiam ni estas solaj, mi konfesas, ni devas cxiam iomete timi. Perla Martinelli: Malpli konata, sed ne malpli grava estis la kontribuo de István Szerdahelyi sur la literaturscienca kampo. István Szerdahelyi: Mi instruas literaturon, cxar mi devas gxin instrui, cxar estas unu el la studobjektoj de la studentoj, kiuj gxin devas studi. Kaj, cxar ni ne havas literaturiston, malgraux tio ke mi ne konsideras min literaturisto, mi devas instrui gxin. Mi jam faris malgrandan reformeton, de la programo de la literaturo, nome mi inversis la horkvanton de seminarioj kaj prelegaj horoj de la literaturo. Laux la programo du horoj estis prelego kaj nur unu seminario, nun mi faras inverse - nur unu horon prelegas, kaj du horojn ni okupigxas - ne mi, sed la studentoj okupigxas - pri la literaturo, dum la seminarioj, - estas tiuj horoj, kiam la studentoj faras siajn seminariajn laborajxojn pri iu verkisto aux iu verko. Do ili laboras kaj mi nur recenzas ilian laboron.
Mi devas diri ke, kiel mi jam menciis en lingvistiko, des malpli en literaturo mi havis universitatnivelajn fontojn. Do ni estis devigataj mem studi la literaturajn verkojn, kaj mem formi opinion pri tiuj verkoj - uzante ankaux la jam aperintajn ege-ege malmultnombrajn, ne cxiam suficxe altnivelajn eseojn, kritikajn analizojn kiuj trovigxas disipite en diversaj fontoj. Mi cxiam konsideris - gxuste cxar mi ne estas literaturisto - la literaturajn verkojn el lingvistika vidpunkto, kaj mi aprecas cxiam tiun verkiston, kies lingvajxo por ni donas analizan materialon por ekkoni la Esperant-lingvan situacion de diversaj epokoj. Iuste tial - kaj vi demandis laste la Krestomatiojn - la tri volumoj enhavas nur la unuan periodon, do el tio vi povas rimarki, ke ni okupigxas pri homoj absolute jam forgesitaj, kaj versxajne el literatura vidpunkto ne tro signifaj - sed despli signifaj por ni el lingvistika vidpunkto cxar ili gxuste montras la staton de Esperanto antaux la unua mondmilito, cxe la komencoj. Ne konante la komencan staton de Esperanto, de la lingvo mem, ni ne povas konstati la evoluon inter la komenco kaj la nuna sinkrona stato. * Flanke de LF-koop Perla Martinelli helpeme permesis publikigon de la intervjuo kiu - gxuste pro sxiaj tre trafaj demandoj kaj celkonscie klaraj respondoj de la intervjuato - farigxis valora dokumento de la historio de Esperanto en Hungario. Mi kore dankas sxin pro la komplezo. Blazio Vaha
Wolfram Diestel: Estus tempo ... ///////////////////////////////// ekuzi novan lernmetodon por Esperanto. Mi tie cxi ne volas pledi kontraux rekta metodo, kiu havas sian lokon en internaciaj arangxoj, ebliganta paroli la lernatan lingvon ekde la komenco. Tamen, tre multaj homoj lernas Esperanton izolite hejme meminstrue, cxu per KEK aux iuj acxetitaj lernolibroj laux konvenciaj lernmetodoj. La malavantagxoj de tiuj metodoj estas: 1. La lernantoj uzas suficxe multan tempon por lernado, fakte oni bezonas suficxe grandan scivolemon aux entuziasmon por cxiam denove utiligi sian libertempon por lernado. Multaj lernantoj rezignacias post tri, kvar lecionoj. 2. La lernantoj ja ricevas bonan scion de legado kaj skribado, sed neniun scion de parolado kaj auxskultado. 3. La plej multaj kursoj bazigxas sur lernado de unuopaj vortoj kaj teoriumas pri gramatiko. Sed tio ne garantias, ke la lernanto poste sukcesos kunmeti tiujn sciajxojn al gxustaj frazoj. 4. Oni uzas dum la lernado nur la konscion, ne la subkonscion. Tamen por paroli kvazaux auxtomate laux gxustaj frazoj oni bezonas ankaux subkonscian lernadon, kiun la lernantoj povus ricevi nur poste en internaciaj arangxoj. Unu sekvo de la punktoj 3 kaj 4 ekzemple estas la malfacilajxoj pri akuzativo kaj pri nacilingvismoj, kiujn speciale memlernantoj ofte frontas. Por mildigi la suprajn malavantagxojn mi volas proponi al futuraj kreantoj de kursoj la aplikadon de la Birkenbihl-metodo. Gxi estas ellaborita de Vera F. Birkenbihl kaj priskribita en la libreto: V. F. Birkenbihl: Sprachenlernen leicht gemacht!, mvg 1996, 7a eldono. Versxajne ekzistas ankaux anglalingva eldono, kies titolon mi ne scias, sed sercxu laux la nomo de la auxtorino. Mi volas resumi tie cxi la plej gravajn ideojn pri la metodo. La lernado de la materialo bazigxas sur kvar pasxoj. Oni bezonas iujn mono- aux dialogojn, kiuj ja plej ofte jam estas en la konvenciaj lernolibroj. Tamen tiuj dialogoj estu registritaj sur sonkasedoj a.s. parolite de bonaj parolantoj. 1. En la unua pasxo oni devas prepari lauxvortan tradukon de la teksto en la gepatra lingvo de la lernanto. Se la lernanto jam havas iom da kono pri la lernota lingvo, li mem povus fari tiun tradukon, sed plej bone gxi jam estu farita de la kurskreinto. La problemo de konvenciaj tradukoj estas, ke ili estas laux "bona lingvo". Sed la lernanto ja ne volas lerni sian gepatran lingvon, sed la lernotan. Kaj ties esprimmanieron kaj strukturon li pli bone komprenas, se li havas lauxvortan, ecx se iom absurdan, tradukon. Ke tiu penso estas gxusta, vi povas kontroli per homoj lernintaj laux konvencia metodo. Ili komence cxiam parolas en la fremda lingvo per la esprimiloj de sia gepatra - do tre strange! La lauxvortan tradukon oni bezonas en la dua pasxo. 2. La dua pasxo estas la unua aktiva lernopasxo. Nun la lernanto auxskultas la tekston dum li samtempe legas la lauxvortan tradukon. Komence li post cxiu frazo povas pauxzi kaj provi vere kompreni la auxskultitan kaj provi bilde imagi la okazajxojn aux informojn. Li ripetas la auxskultadon tiom longe gxis li komprenas cxiun vorton kaj frazon sen pauxzi inter la frazoj kaj havas klaran imagon pri la auxskultita teksto. La problemo de auxskultado normale estas, ke oni komence ne komprenas multe kaj la ne-komprenitan simple ignoras - aux pensas tiom longe pri gxi, ke oni ne auxdas la sekvajn dirajxojn. La lauxvorta traduko helpas, ke la kompreno estas sinkrona kun la auxskultado kaj ke la lernanto de la komenco cxion tuj bone komprenas kaj bone povas imagi. La bilda imago pri cxio estas grava, por ke la cerbo poste povus rememori la aferojn. Cxar en situacio, kiam vi bezonas iujn esprimojn vi per la bildoj povas retrovi adekvatan situacion el la kurso. Nia cerbo multe pli bone memoras pri bildoj ol pri abstraktaj aferoj - kiel ekz. legitaj vortoj. 3. La tria pasxo estas pasiva lernopasxo. T. e. gxi ne konsumas vian tempon, sed tamen faras konsiderindan parton de la lernlaboro. Por tio vi bezonas la tekston sur sonbendo - prefere plurfoje sinsekve sur mallonga bendo. Vi metas la bendon en la aparaton kaj ne auxskultas gxin dum vi faras aliajn aferojn, ekz. legi libron, labori cxe via komputilo, veturi en trajno ktp. Jes vi legis gxuste, vi *ne* auxskultas. Tio estas, vi ne atentas la auxskultajxon sed koncentrigxas pri via laboro aux farajxo. Tiel vi a) ne malsxparas tempon dum la lernado, sed b) - pli grave - nun vi lernas ne konscie, sed subkonscie. Via subkonscio estas pli tauxga por registri la prononcon, esprimojn ktp. Se vi suficxe longe faras tion, sume eble 2 aux 3 horojn por unu teksto, vi iam, foje baldaux, foje post kelkaj tagoj, konstatos, ke vi preskaux parkerigis la tekston. Kondicxo estas, ke en la dua pasxo vi vere komprenis cxiujn detalojn, alikaze via subkonscio ignoras tiujn partojn, por kiuj vi ne havas imagon. 4. La kvara pasxo estas denove aktiva. Oni parolas la lernitan tekston, lernas partojn, kiujn oni ankoraux ne scias parkere aux ne tute komprenis, lernas kiel skribi la vortojn (en Esperanto versxajne ne tre malfacila, sed en la angla jes). Kaj faras la kutimajn skribajn aux busxajn ekzercojn; kompletigas la tekston, en kiu oni antauxe forlasis kelkaj vortojn; variigas la verbojn, subjektojn kaj objektojn, adjektivojn en la frazoj ktp. Por cxion resumi:
i. Laux tiu metodo oni lernas ne izolitajn vortojn kaj gramatikajxojn, sed la kompletan materialon el la kurso - oni parkerigas gxin, sen tro granda lernostrecxo - vere. Poste oni povas esprimi cxion, kion la personoj en la kurso povas esprimi, kaj kompreneble ecx pli da per variado de la materialo. Multajn esprimojn oni lernis ankaux tiel, ke oni kvazaux auxtomate memoras aux ecx elparolas ilin en adekvataj situacioj. ii. Oni ne lernas gramatikajn regulojn, kiel: "la akuzativon oni signas per -n". Kion oni ja povas noti, sed ne scias kiel apliki. Sed la lernanto simple uzas la akuzativon, kiel en la kursmaterialo, sen devi scii, kio estas akuzativo, kiel trovi la rektan objekton en frazo kaj ne faros la kutimajn erarojn, kiel "Mi placxis la zoologia gxardenon. Tie estis multajn bestojn. Unu mordis mi." Tiuj estas la sekvo de lernado de abstrakta gramatika regulo. Oni tamen ne povos malhelpi, ke lernanto spertu subitajn iluminigxojn pri kelkaj gramatikaj aferoj, sed mem trovitaj reguloj pli forte memorigxas ol instruitaj. Vi ja konas tion pri admonoj de viaj gepatroj - kion oni ne mem spertis... iii. Oni sxparas tempon, cxar granda parto de la lernlaboro estas farata dum la kutimaj tagokupoj. Vi ankaux ne lernas lekcion post lekcio, sed dum vi lernas lekcion 2 kaj 3 pasive vi jam povas aktive eklerni 4 kaj 5, eble lauxvorte traduki la 6an kaj 7an, se ne jam estas farite. Kaj la materialon de la unua vi postlaboras per diversaj ekzercoj. Versxajne la koncizaj supraj dirajxoj ne konvinkos vin, mi ne havas tie cxi lokon por klarigi cxiun argumenton kaj detalon. Prefere vi mem legu la libron de Birkenbihl. Tamen la metodo funkcias kaj suficxe bone. Vi povus kontroli tion per mem- eksperimentoj. Bone, tiu metodo ne kauxzos miraklojn, sed estas tamen multe pli efika ol la iom modifitaj metodoj el la antauxa jarcento, kiam ne ekzistis sonbendoj ktp. Nu, mi volas instigi futurajn kreantojn de kursoj, utiligi tiun metodon. La necesaj farajxoj estas: Kolekti tauxgajn tekstojn: dialogojn kaj informojn. Prefere ne laux evoluigxanta rakonto, sed laux temoj variantaj de lekcio al lekcio. Ekzemple pri temoj kiel: Internacia lingvo, Internaciaj arangxoj, Zamenhof, Bona Espero, Plurlingva edukado, Lingvoproblemo k.a. oni unue prezentus informan tekston, poste iun disputon pri la temo inter kelkaj personoj kaj iun trian tekston rilatantan al la temo. Tiuj tekstoj enhavu plej multajn el la ofte bezonataj frazo-skemoj. Eble por tio oni devas registri kelkajn dialogojn kaj parolajxojn dum internaciaj renkontigxoj kaj eltiri la precipajn esprimojn. La temoj kaj disputoj estu suficxe variaj kaj interesaj. Post preparo de la teksta materialo oni devos registri cxion sur sonbendoj aux eble ankaux en komputilaj sondosieroj - sed mi ne scias, cxu eblas facile (t.e. sen memfarita kablo) meti sondosieron sur sonbendon - poste la lernanto ja havu la eblecon prepari por si mem sencxese ripetigxantajn sonregistrojn. Fine oni devas prepari lauxvortajn tradukojn al la naciaj lingvoj de la lernontoj. Certe oni povas iel utiligi tekstojn jam ekzistantajn ie en kursoj, gazetoj ktp. Iojus mi pri komentoj kaj diskuto pri la temo - kaj kompreneble pri estigxo de tauxga lernmaterialo laux la supraj ideoj. Wolfram Diestel <diestel@rzaix340.rz.uni-leipzig.de> aux al <diestel@aix520.informatik.uni-leipzig.de> pri EJS legu http://www.uni-leipzig.de/esperanto/
Recenzo //////////////////// Havinda manlibro Leksikaj ekskursoj (unua volumo) - Chisttiane De Vleminck kaj Emile Van Damme, Flandra Esperanto-Ligo, 1997 Jen lauxdinda kaj auxdaca entrepreno. La libro sxtopas grandan brecxon en nia lingvistika literaturo kaj faras tiun pioniran laboron kun tiom da faksperto kaj pedagogia rutino ke legante oni apenaux povas gxin flanken meti. Ni havas relative multajn bonajn verkojn pri la gramatika strukturo de Esperanto, sed la leksika flanko, kiu cetere estas tre grava, organika parto de la lingvoscio, havas gxis nun preteran atenton. Finfine, aperas verko (gxi konsistos el tri volumoj) kiu metas en la centron de la studoj la leksikon, lauxsxajne sekan materialon, tamen, sekvante la instrukciojn de la auxtoroj oni rimarkas ne nur la guston kaj aromon de la vortoj, esprimoj, parolturnoj kaj proverboj, sed oni povas ilin samtempe memorfiksi. La ekzemploj kaj ekzercoj aktivigas plurajn centojn da vortoj, kiujn ni pasive duonposedas, tamen, parolante ni zorge evitas ilin timante miskomprenon, cxar ni konscias ie, en la fundo de la koro, ke ni pli konjektas ol scias la signifo(j)n de certaj vortoj, malofte bezonataj en ordinaraj konversacioj. Ne opiniu ke la libro volas plensxtopi vian kapon per fakvortoj necesaj nur por specialistoj. Tute ne, gxi liveras sukajn esprimojn, kiujn cxiu el ni bezonas por sin esprimi ekzakte, bonstile kaj trafe. Por ilustri miajn vortojn prenu en konsideron, cxu cxiu el ni povas klare distingi inter la sinonimoj fablo, fabelo, alegorio, mito, legendo, parabolo? Ne multaj el ni disponas pri tiom da nuancoj, kiom estas kolektitaj por tempo. Oni povas akapari, bezoni, disipi, disponi, domagxi, fordistri, forrabi, formeti, konsumi, okupi, perdi, postuli, prokrasti, sxpari, uzi (utile/ malutile) tempon. Aparte kaptis mian atenton la familioj de grekaj vortoj, afiksoj kiujn enhavas multaj internacie uzataj formoj, sekve ili apartenas ankaux al nia vorttrezoro. Pensu pri kunmetajxoj kun krono, kosmo, skopo, tele. La libro havas nur du-tri preserarojn, cxe la unua atenta tralego mi povis malakcepti nur unu epiteton en la lasta cxapitro. Tie mi trovis la esprimon "forta sano". Sano povas esti nur "fortika", t.e. rezistema, ne facile detruebla. Iu, io, kio estas "forta", kapablas superi aux venki aliajn, cxu ne? "Forta" substrekas aktivan kapablon, dum "fortika" emfazas la pasivan rezistokapablon de iu aux io. Mi rekomendas al cxiu akiri tiun cxi valoran helpilon kaj esperas baldaux havi la duan kaj trian volumojn. Mi anticipe dankas pro ili al la auxtoroj. Géza Kurucz (Hungario)
////////////////// Nora Moerbeek, 21.8.1930 - 17.3.1998. **************** Forpasis en Beverwijk, Nederlando, Nora Moerbeek-Bartels, 67-jara, post grava, suferiga malsano. Sxi dum multaj jaroj estis aktiva esperantistino, nacie kaj internacie, kiu, malgraux sia blindeco, faris multege da laboro por pluraj E- organizoj. Sxi multfoje instruis Esperanton en sia hejmo. Sxi estis elstara membro de ILEI kaj de la nederlanda sekcio, en kiu sxi dum multaj jaroj plenigis estraran funkcion. Sxi estis fidela partoprenanto de konferencoj de ILEI kaj de kongresoj de LIBE, Ligo Internacia de Blindaj Esperantistoj, kies sekretario sxi estis gxis sia morto. Sxia laboro por la E-movado, tiel nacia kiel internacia, tiel famigxis, ke sxi ricevis la regxan distingon "Kavaliro en la Ordeno de Oranje-Nassau". Nora ne havis facilan vivon. Pro sia handikapo sxi devis venki multajn problemojn. Por kunvenoj kaj kongresoj sxi cxiam bezonis brajligitajn dokumentojn aux sonkasedojn. Plurfoje sxi konstatis, ke vidantaj homoj ne konscias kion signifas esti blinda. Des pli lauxdinde estas, ke sxi tradukis la verkon "Sur kampo granita" de István Nemere en la Nederlandan. La libro kusxas en multaj librovendejoj en Nederlando. Sxi verkis ankaux kompletan eldonon de "La Taglibro de Anne Frank", surbaze de cxiuj ekzistantaj dokumentoj. Sxi estis sincera adepto de Zamenhof, kiel eble plej praktikis la "interna ideo"-n kaj vivis tute por Esperanto. Ni memoros sxin kun estimo. Laux sia deziro sxi disponigis sian korpon al la scienco. La 22-an de marto kunigxis multaj dekoj da Esperantistoj en sxia hejmo por rememori sxin. Sxia animo ripozu en paco."
Petro Rulofido [d-ro W.P.Roelofs], 1.6.1910 - 11.3.1998. ********************************** Forpasis en Soest, Nederlando, post fatala falego en sia domo kaj kuragxaj klopodoj resanigxi, Petro Rulofido, en la agxo de 87 jaroj. Li apartenis al la plej elstaraj nederlandaj esperantistoj. Li funde studis la lingvon kaj li funkciis kiel lingva korektanto de Fen-X, la membrogazeto de Esperanto Nederland. Li kunlaboris ankaux kun aliaj revuoj, i.a. IPR. Li estis speciala homo, cxiam sercxante la perfektecon. Kiel junulo li studis kemion, esperante trovi rimedon por nutri la homaron sen damagxaj intervenoj en la naturo. Li havis grandan intereson pri soci-ekonomiaj problemoj. Li opiniis, ke mono estas intersxangxilo kaj ne kolektilo. Karakteriza estis lia ideo pri negativa rento, kiel puno por tiuj, kiuj volas ricxigxi per mono. Li heredis la intereson por Esperanto de sia patro, sed la intereso farigxis vera amo. Li vidis Esperanton kiel solvon por la disiga influo de lingvoj, kiel valoran kontribuon al mondpaco. Petro Rulofido forlasis nin. Dekoj da esperantistoj cxeestis lian funebran ceremonion. Sed li pluvivos en nia memoro. Hans ten Hagen
/////////////////// TTT-pagxaro pri lernejoj ************************* Konsiderante la cxiam pli oftan peton fare de instruistoj - aux de esperantistoj, kiuj iel kunlaboras kun lernejoj, - pri adresoj de aliaj lernejoj, kie oni instruas E-on, aux kiuj pretus partopreni en plurlandaj komunaj edukprojektoj, kie E-o havus ian rolon, mi pretigas TTT-pagxaron pri lernejoj kaj universitatoj, kiuj havas ian ajn rilaton al la internacia lingvo. La pagxoj nomigxas simple "Esperanto en lernejoj" kaj "Esperanto en universitatoj" Ili aperos kiel publikigo de la arkivoj de ILEI, kaj gastos en la TTT- ejo de nia Pedagogia Eksperimentejo (Tria Roma Universitato). Mi jam faris teknikajn provojn por reversxi la datumarojn sur la Interreton. Tial mi alvokas cxiujn, kiuj havas informojn pri cxiaj edukejoj, kie veras almenaux unu el la jenaj kondicxoj: - oni instruas E-on regule, aux eksperimente, aux libervole, ktp. - oni iam prelegas pri E-o kaj interlingva problemaro - tie decoras E-parolantoj - ial la instruistaro konigis sian intereson partopreni je internaciaj edukprojektoj surbaze aux helpe de E-o, ke ili havigu al mi tiujn informojn, por ke mi povu nutri la tabelojn. Konkrete - pri cxiu koncernata lernejo - suficxas plenigi slipon jene: - lando, regiono, urbo - nomo kaj adreso de la lernejo - lerneja tipo (baza, meza, supera, ktp.) - agadoj pri esperanto (kursoj, prelegoj, edukprojektoj, ktp.) - kontaktulo Memkompreneble, en TTT ne aperos plata adres-listo, sed tabeloj kun indikoj pri la rilato-speco de tiu lernejo al E-o. Do ne necesas plu-insisti pri la utileco de tia datumaro, kiu estos dauxre aktualigata: kontribuu per viaj lokaj scioj! Mauro La Torre Dipartimento di Scienze dell'Educazione, Terza Universita' di Roma Via del Castro Pretorio, 20, IT-00185 ROMA tel. 0039-6-4957805, faks. 0039-6-4452642
ILEI-seminario en Grésillon, 20-31.07.1998 ******************************************* La unua semajno de la seminario, kiun gvidos Prof. Duncan Charters kunlabore kun la cetera programo de la Kulturdomo, celos doni unuavice teorian bazon por diversaj efikaj aliroj al aktiva komunika instruado de la lingvo. La partoprenantoj ricevos novajn instrumaterialojn pri la teorio kaj praktiko de la metodoj uzataj. Tiujn oni praktike demonstros per videaj materialoj kaj cxiutagaj modelaj lecionoj por cxeestantaj bazlernantoj de la lingvo, en kies trejnado povos partopreni la seminarianoj. La dua semajno (al kiu jam spertaj instruantoj de la lingvo povos aligxi aparte sen la antauxa) konstruos sur tiu bazo per la diskuto de praktikaj detaloj rilate la enkondukon de E-o en lernejoprogramon, efika elekto kaj uzo de lernomaterialoj, lecionplanado, kreo de praktikaj ekzercoj kaj auxskultokompreno, parolado, legado kaj skribado, akiro de gramatiko kaj interkultura kompreno. Ni gxojas, ke aligxis al tiu dua semajno kiel kungvidanto d-rino Katalin Smidéliusz. La aligxilon oni povas peti rekte de: Kultura Esperanto-Domo Grésillon FR-49150 Baugé, Francio, telefono: +33 2 41 89 10 34 Atentu! La Seminario okazos en julio kaj ne en auxgusto, kiel ni misskribis en IPR 98/1 sur pagxo unu. Pardonu pro la eraro! - NdlR
32-a ILEI-Konferenco en Montpellier (08-14/08/98) ************************************************* Konferencejo: Ni konferencos en katolika gastejo: Centro Saint Guilhem (4 Abbe Montels). Gxi situas en la urbocentro mem de Montpellier kaj la konferencanoj estos bonvenaj tie la 8-an de auxgusto jam en la posttagmezo. Programo: La programo estos suficxe bunta kaj cxi-jare ni kalkulos je kvalita prelegantaro el 3 diversaj kontinentoj: Duncan CHARTERS kaj Mireille GROSJEAN pritraktos la konferencan temon "Lingvoinstruado, ponto al la mondo"; prelegos ankaux Jennifer BISHOP (Problemoj kaj proponoj por la instruado de Esperanto), François Xavier GILBERT (Koresponda Servo Mondskala), Ronald GLOSSOP (Preter naciismo al tergloba komunumo), Hans ten HAGEN (La ekzamena sistemo de ILEI/UEA), Ilona KOUTNY (Uzo de vortaroj dum instruado), Carla de LORENZI (la Freinet-metodo) Gilena TILLEUX-CRAENHALS (Socia kaj psikologia evoluo de la rilatoj inter gelernantoj kaj geinstruistoj en la fino de la 20-a jarcento; Gilena gvidos ankaux sesiojn de kunagadaj ludoj cxiutage antaux la vespermangxo), kaj promesis kontribuojn ankaux Marija BELOLEVICx, Atilio ORELLANA ROJAS kaj Kjell ULLESTAD. Kadre de la Konferenco okazos C-Seminario pri Cseh-metodo. La interesitoj pri gxi povas sin turni por pliaj informoj rekte al Internacia Esperanto-Instituto (Riouwstrauxt 172, NL-2585 HW Den Hauxg, Nederlando). Certe ni havos niajn kutimajn komitatajn kunsidojn kaj ili cxi-jare estos speciale gravaj, cxar ni devos elekti novan estraron por la sekva decorperiodo. Ekskursoj: Estas planata komuna promenado piede en la urbocentro por konatigxi kun la konferenca urbo kaj nin gvidos loka esperantisto. Ni ne organizos cxi-jare tuttagan ekskurson, pro la altaj kostoj de cxiuj ekskursaj celoj proponataj al ni. Tamen ni lasos en la programo liberan tagon (mardo) kaj vi povos ekskursi ien ajn laux via deziro. Ni certe provizos informojn pri la diversaj vizitindaj lokoj en la cxirkauxajxo. Aligxintoj: Gxis nun estas aligxintaj 40 personoj el 17 landoj, el 4 kontinentoj. Bv. memori, ke la lokoj en la konferencejo estas limigitaj, kaj se vi deziras logxi tie dum la konferenca periodo, necesas baldaux mendi lokon, cxar restas disponeblaj nur kelkaj cxambroj. Memoru, ke la konferenca periodo koincidas kun feria tempo en Francio kaj estas malfacile trovi tranoktejon tiam. La mangxoj en la konferencejo devas esti menditaj plej malfrue gxis la 31-a de majo (tagmangxo NLG 19,00, vespermangxo NLG 17,00). Mag. Atilio Orellana Rojas, estrarano
Instruistoj, geknaboj 13-17 jaraj, atentu! ******************************************* Tuj post la 83-a UK, de la 8-a gxis la 14-a de auxgusto 1998, paralele kun la 32-a ILEI-Konferenco, en la cxi-jara kongresurbo, Montpeliero de la franca riviero okazos la 5-a Internacia ILEI-Gimnazio. ILEI atendas geknabojn en la agxo de 13-17 jaroj el la tuta mondo por kune pasigi unu agrablan semajnon en harmonia, vere internacia etoso. Partoprenantoj havos krom la tradiciajn (literaturo, geografio, muziko) nekutimajn lecionojn (ekologio, folkloro, komputiko kaj moderna vivmaniero). La instruistaron konsistigos spertohava internacia kolektivo. Partoprenkotizo: 29 aux 24 NLG (iamaj socialismaj landoj de orienta Euxropo, cxiu lando de Azio [krom Israelo, Japanio kaj Korea Respubliko], Afriko kaj Latinameriko). Gimnazianoj ricevas 20 %-an rabaton el logx- kaj mangxokostoj. Posttagmeze okazos ekskursoj, kulturprogramoj kaj sportludoj. Aligxu kiom eble baldaux cxe la kasisto de ILEI: Bertil Andreasson, Södra Rörum pl 455, SE-242 94, Hörby, Svedio. (Aligxante informu ankaux la gvidanton. Sxia adreso: Sabine Trenner, Ebertystr. 46. DE-10249 Berlin, Germanio. Rete: trine@berlin.snafv.de). Ne preterlasu unikan okazon por lerni, ripozi kaj amuzigxi en amika rondo. Akiru neforgeseblajn travivajxojn!
Kalendaro pri ekzamenoj en la dua duonjaro ******************************************* 19-24 julio: kadre de la 34-a Brazila E-Kongreso en la urbo Salvador okazos sesio por la elementa kaj meza niveloj. Pliaj informoj cxe: Caixa Postal 945, BR- Salvador BA, 40001-970 Brazilo. 01-08 auxgusto: kadre de la 83-a UK en Montpellier (FR). Sesio por la elementa kaj meza ekzamenoj. Pliaj informoj cxe la IEK-sekretario, S-ro Hans ten Hagen. 08-14 auxgusto: kadre de la 33-a ILEI-Konferenco en Montpellier. Sesio por la elementa kaj meza ekzamenoj. Pliaj informoj cxe la IEK-sekretario. 29 auxgusto/05 septembro: kadre de la 21-a Internacia Semajno en Séte (FR). Sesio por la elementa kaj meza ekzamenoj. Pliaj informoj cxe: D-ro Yvette Vierne, 5 rue Docteur Roux, FR-34090 Montpellier, Francio.
/////////////// Kiel vi vidis, IPR havas novan titolpagxon. Gxin faris por ni Ellen Dalen el Norvegio - senpage. Koran dankon al sxi! Bedauxrinde ni devis iom sxangxi la pagxon, aperigante kelkajn plusajn informojn. Ni atendas viajn opinion kaj eventualajn modifo-proponojn. Kolektinte la proponojn mi petos sxin fari la finan varianton de la pagxo. Jozefo Németh, redaktoro
|